Κυριακή 31 Μαΐου 2020

Αμάλθεια - Φως του Ήλιου






Νύχτα Αυγούστου, βόλτα στην γέφυρα ενός πλοίου ξεχασμένου από Θεούς, Αγγέλους, Δαίμονες και Ανθρώπους… 

Μα έχει επάνω του ψυχές, που η κάθε μια έχει την δική της ιστορία, μιαν ιστορία που χάνεται ανάμεσα σε γέλια, δάκρυα, χαρές, λύπες, αγωνίες και όνειρα, όλα εκείνα που άνθρωπο σε κάνουν… και αν τύχει καμιά φορά ανάμεσα στην σχόλη και το κρασί και τις ακούσεις μπορεί να μοιάζουν ίδιες, αλλά δεν είναι… 

Μια στιγμή απόλαυσης, ένα βαρύ τούρκικο τσιγάρο, μια τζούρα και τα μάτια ξεφεύγουν από την θέα του ολόγιομου φεγγαριού, απέναντι στα φώτα του Σουέζ και η σκέψη χάνεται… 

Πώς να κρατήσεις στα στενά όρια του εαυτού σου μια ψυχή που ταξιδεύει αιώνες, είδε την θάλασσα απόψε, ήρεμη, γαλήνια, ασημόφωτη, και ξεσηκώθηκε… 

Είναι και αυτό το άρωμα του γιασεμιού που περιέργως πώς, φτάνει προσπερνώντας σαν κλέφτης τα ρέλια του καραβιού, φέρνοντας μήνυμα από τις ακτές όλου του κόσμου, πως εκείνη δεν χάθηκε…. 

Το άρωμα της μένει ζωντανό σαν πολύτιμο σμαράγδι, φυλαγμένο σε ένα σπάνιο κοχύλι, που πριν χρόνια δύο μικρά παιδιά το στείλανε δώρο στους Θεούς της θάλασσας, συνοδεία ευχών και αστεριών, κλεμμένων από τον ουρανό της Αλεξάνδρειας.

Τα μάτια κλείνουν, και το τσιγάρο ατέλειωτο, θύτης και σύντροφος πολλών ετών, ταξιδεύει μαζί μου πίσω στο χρόνο με όραμα το μέλλον… Όποιος ταξιδεύει αναζητά, και αν επιμείνει και πιστεύει τότε βρίσκει ό,τι γυρεύει. 

Αυτό με κρατά ξύπνιο απόψε, η ελπίδα, που την κρατάω σφιχτά στην σκέψη μου σαν φυλαχτό, γιατί είναι ο οδηγός μου που θα με φέρει ένα πρωί στο πλάϊ της, κάτω απ’ την στέγη των ματιών της, σε ένα χαμένο παράδεισο... την αγκαλιά της. 


ΑΜΑΛΘΕΙΑ



Broken Fingers - Cyclothymia






Δελτίο τύπου (2015)

Η πρώτη δισκογραφική δουλειά του τζαζ κουαρτέτου «Broken Fingers» έχει τον τίτλο «Cyclothymia» και ηχογραφήθηκε στην Ουτρέχτη Ολλανδίας.

Η μουσική του cd βασίζεται σε συνθέσεις του κιθαρίστα Γιώργου Δασκαλάκη, με επιρροές από την τζαζ παράδοση, αλλά και μοντέρνας τζαζ, καθώς και άλλων μουσικών ειδών που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης.

Οι συνθέσεις του είναι βιωματικού και εξερευνητικού χαρακτήρα με στοιχεία πειραματισμού, όπου η μουσική φόρμα και η μουσική προσπαθεί να έρθει σε ισορροπία με τις αυτοσχεδιαστικές στιγμές. Ο συλλογικός αυτοσχεδιασμός, ως βασικό στοιχείο του χαρακτήρα του σχήματος, λαμβάνει χώρα και ως συμπληρωματικό στοιχείο παράλληλα με καθορισμένες φόρμες, όπου ο χαρακτήρας και αισθητική κάθε μουσικού συμβάλλει στο τελικό αποτέλεσμα.

Η ηχογράφηση του cd έγινε ζωντανά στο στούντιο, με βασικό χαρακτηριστικό τον φυσικό ακουστικό ήχο. Βασικά μέλη / συμμετέχοντες μουσικοί στην δημιουργία αυτής της δουλειάς ήταν οι τότε συμφοιτητές του στο κονσερβατόριο της Ουτρέχτης όπου, εν μέσω ενός δραστήριου προγράμματος συναυλιών σε μουσικές σκηνές της Ολλανδίας και συμμετοχών σε τζαζ φεστιβάλ σε Ολλανδία και Ελλάδα, αποφάσισαν να αποτυπώσουν τη δουλειά τους σε ένα τελικό CD. Στο cd συμμετέχουν: Γιώργος Δασκαλάκης (κιθάρα – συνθέσεις κομματιών), Alejandro Rivas Pinto (σαξόφωνο), Πάνος Μάραντος (κοντραμπάσο), Martin Grabher (τύμπανα). Special guests ήταν οι: Εύα Θεοχαράκη (φωνή) και Karem Ruiz Martinez (βαρύτονο σαξόφωνο).

Από τον Αύγουστο του 2013 το σχήμα, με ανανεωμένη πλέον σύνθεση, εμφανίζεται σε μουσικές σκηνές της Αθήνας με τους μουσικούς που θα παρουσιάσουν το cd και αποτελούν πλέον τους «Broken Fingers» στην Ελλάδα και είναι:
Γιώργος Δασκαλάκης (κιθάρα),
Μάριος Βαλινάκης (σαξόφωνο),
Κώστας Πατσιώτης (κοντραμπάσο)
και Χρήστος Κωνσταντινίδης (τύμπανα).

Γιώργος Νταλάρας: "Είμαστε δίπλα στον Βασίλη Δημάκη"






''Δεν θα σας επιτρέψω να με ξανακάνετε αυτό που ήμουν''. Αυτά τα λόγια του Βασίλη Δημάκη ξεκλειδώνουν για δεύτερη φορά την ψυχή μου και με κάνουν να θέλω να σταθώ δίπλα του ανεπιφύλακτα. 

Ήταν πριν δυο χρόνια όταν μάθαμε για τη μεγάλη υπέρβαση που έκανε αυτό το παιδί. Τελείωσε με άριστα το νυχτερινό σχολείο και μπήκε δεύτερος στο Πανεπιστήμιο, κατά τη διάρκεια της κράτησής του. Και τώρα ο κρατούμενος φοιτητής Βασίλης Δημάκης - αδικημένος βάναυσα από το σωφρονιστικό σύστημα - συνεχίζει την απεργία πείνας...

Αυτή η εξέλιξη μας δημιουργεί μεγάλη ανησυχία και μεγάλη έκπληξη. Η πρόφαση του κορωνοϊού, όπως δείχνουν τα γεγονότα, είναι τουλάχιστον αστεία. Δεν μπορεί μια ευνομούμενη και δημοκρατική Πολιτεία να τιμωρεί έναν άνθρωπο που έδειξε έμπρακτα τη μέγιστη μεταμέλεια μέσω της μόρφωσης, της παιδείας και της κοινωνικής του συμπεριφοράς. Ειδικά όταν εκπροσώπησε τους συγκρατούμενούς του στο αίτημα για κανόνες υγιεινής στους χώρους κράτησης. Δεν μπορεί μια ευνομούμενη και δημοκρατική Πολιτεία να εκδικείται έναν άνθρωπο που υποδειγματικά εκτίει την ποινή του και το μόνο ''λάθος'' του είναι πως διεκδίκησε το ίσο δικαίωμα στην εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της κράτησής του.

Είναι πολύ νωπές οι μνήμες των δύο μαρτύρων μουσικών του Grup Yorum στη γειτονική χώρα, που πάλευαν για την ελευθερία της έκφρασης. Και σκεφτόμαστε πως δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό στο Βασίλη Δημάκη. Δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό σε μια δημοκρατική χώρα!

Είναι πολύ παρήγορο αυτό που παρακολουθώ στο διαδίκτυο. Ένα τεράστιο κύμα συμπαράστασης, κυρίως από νέους ανθρώπους. Και η δική μας γενιά όμως, άνθρωποι που ζήσαμε στην πλειοψηφία μας την αδικία της στέρησης της μόρφωσης λόγω κοινωνικών και πολιτικών συγκυριών, μαζί με τους νέους δεν θα το αφήσουμε έτσι.

Είμαστε δίπλα στο Βασίλη Δημάκη, χωρίς προφάσεις και δικαιολογίες. Απαιτούμε από την Πολιτεία να τον ακούσει! Γιατί η αξία της ανθρώπινης ζωής είναι ''ακριβή''.

Γιώργος Νταλάρας
25 Μαΐου 2020

Πέμπτη 28 Μαΐου 2020

Εσύ κατέβασες δωρεάν τη "Μέσα μου θάλασσα" του Τάσου Γιαννίκου;





Δελτίο τύπου (2013)


ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΝΝΙΚΟΣ

«Η μέσα μου θάλασσα»

Η τρίτη δισκογραφική δουλειά του Τάσου Γιαννίκου με τίτλο «Η ΜΕΣΑ ΜΟΥ ΘΑΛΑΣΣΑ» κυκλοφορεί διαδικτυακά στην ιστοσελίδα του τραγουδοποιού www.tasosgiannikos.gr. Μπορείτε να την ακούσετε ή και να την κατεβάσετε δωρεάν.

Μια ολοκληρωμένη ιστορία, με αρχή, μέση και τέλος, με τραγούδια, αφηγήσεις και απαγγελία. Ένα ταξίδι σε μια σημερινή φουρτουνιασμένη θάλασσα, ένα εσωτερικό δρομολόγιο στις απορίες και τις αναζητήσεις του ίδιου του καλλιτέχνη.

Στίχοι-μουσική- ερμηνεία:
Τάσος Γιαννίκος

Ενορχήστρωση-παραγωγή:
Τάσος Γιαννίκος

Ηχογραφήσεις-μιξάρισμα-mastering:
Γιάννης Μπαϊρακτάρης - on stage studio

Ο δίσκος:

Τετάρτη 27 Μαΐου 2020

Των νόμων, δάσος σκοτεινό, πουλί δεν λογαριάζει





Των νόμων, δάσος σκοτεινό, πουλί δεν λογαριάζει


του Δημόκριτου Π.


(Ο προσωπικός αγώνας του Β. Δημάκη μπορεί να έληξε (;) αισίως. Η κρατική αυθαιρεσία όμως δεν θα σταματήσει να απεργάζεται δεσμά στα σκοτεινά υπόγεια της για τους μελλοντικούς Δημάκηδες.)


ΝΤΡΟΠΗ.

Ντροπή σ' αυτή τη Φατρία, συνέργεια καταχραστών, σφετεριστών και αρχιμαφιόζων, που ονομάζεται Ελληνικό Κράτος.

Ντροπή σ' αυτό το Φρανκενσταϊνικό Δημιούργημα, σ' αυτόν τον μπαλωμένο με κουρέλια φόβου, υποταγής, κολακείας και συμφερόντων, ζουρλομανδύα· με εξαγορές, δοσοληψίες και εκδουλεύσεις· με βία και παρασκήνια μπαλωμένο.

Ντροπή σ' αυτόν τον μασκαρεμένο Προκρούστη:

- αλυσόδεσε στο κρεβάτι την ελευθερία και την βρήκε αχαλίνωτη.
- αλυσόδεσε την ομορφιά και την βρήκε επαναστατική.
- αλυσόδεσε την αλήθεια και την βρήκε επικίνδυνη.

- αλυσόδεσε το δίκαιο για να το εμπορεύεται· την παιδεία, για να παχαίνει τα μελλοντικά σφαχτάρια και τους σφαγείς τους· την τέχνη, για να την εκπορνεύει.

(...)

Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ


Σάββατο 23 Μαΐου 2020

Κορίνα Λεγάκη - Kymatographos





Kymatographos

Δώδεκα τραγούδια από τον παγκόσμιο κινηματογράφο

Ερμηνεύει η Κορίνα Λεγάκη 

Καλλιτεχνική επιμέλεια: Παναγιώτης Μάργαρης


Η κλακέτα έπεσε. Οι μπομπίνες φορτώθηκαν με τραγούδια από τον παγκόσμιο κινηματογράφο.

Ένα flashback σε τραγούδια από το 1947 έως το 2007 μέσα από το φακό του πειραματισμού. Τραγούδια που είτε γράφτηκαν για ταινία είτε συμπεριλήφθηκαν σε ταινία. Τραγούδια που ξέφυγαν από τα πλαίσια μιας ταινίας και χάραξαν τη δική τους πορεία.

Εμπνευσμένες διασκευές των Παναγιώτη Μάργαρη και Γιώργο Κατσάνο μας ταξιδεύουν καρέ-καρέ και φέρνουν στο προσκήνιο εικόνες 35 χιλιοστών.

Η καταγραφή της κίνησης, της εικόνας, της καρδιάς, του σφυγμού, της αναπνοής, του ήχου, του κύματος. Ενός κύματος που αποτελεί το έναυσμα για το όνειρο.

Η προβολή ξεκινά...

Κορίνα Λεγάκη

Μια Απάντηση: Μια συλλογή τραγουδιών ενάντια στο φασισμό





Δελτίο τύπου (2013)


«ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ»

Μία συλλογή τραγουδιών ενάντια στο φασισμό

Μια πρωτοβουλία των KollektivA και της Ελληνοφρένειας


Μπορεί η απάντηση στον φασισμό να είναι το τραγούδι;

Αυτή ήταν η πρώτη ερώτηση που έθεσαν οι KollektivA και η Ελληνοφρένειαστις αρχές του έτους. Και απάντησαν καταφατικά.

Πίστεψαν ότι το τραγούδι μπορεί να μην είναι η κυρίαρχη απάντηση, η πρώτη απάντηση ή η τελειωτική. Πάντως το τραγούδι είναι Μία Απάντηση. Ειδικά σε αυτή την εποχή, που όλοι καλούνται να πάρουν θέση, σε δεκάδες προκλήσεις.

Αυτή την απάντηση θέλησαν να δώσουν. Κι ας μη ρώτησε κανείς. Άλλωστε ο φασισμός ποτέ δεν ρωτάει. Εισβάλει βίαια, χτυπάει βίαια, επιβάλλεται βίαια.

Κάλεσαν δημιουργούς να ενώσουν τη φωνή τους, τον στίχο τους και τη μουσική τους, σε μια συλλογή αντιφασιστικών τραγουδιών και συνάντησαν πολύ θερμή ανταπόκριση. Η Phonograph με χαρά συνέβαλλε στην ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας και αποτέλεσμα είναι το διπλό cd με τίτλο «Μία Απάντηση».

Είναι μια μουσική Απάντηση, σε απάνθρωπες ιδέες και πρακτικές. 30 νέα τραγούδια, απέναντι σε παλιές και σάπιες συμπεριφορές, απέναντι σε μαύρες εικόνες και μαύρα μυαλά.

Περισσότεροι από 40 καλλιτέχνες και 150 μουσικοί δίνουν συλλογική μουσική απάντηση κατά της ανοχής σε φαινόμενα εκφασισμού που φωλιάζουν στα μυαλά απογοητευμένων ανθρώπων, κατά της ήττας και του εφησυχασμού. Κατά της παθητικότητας και της παραίτησης, κατά των αυταπατών και της υποκρισίας.

Στην Απάντηση αυτή συνυπάρχουν γνωστά και καταξιωμένα ονόματα μαζί με νεότερους καλλιτέχνες της ελληνικής δισκογραφίας καθώς και με νέους δημιουργούς που στην κυκλοφορία αυτή βρίσκουμε πρώτη φορά τραγούδι τους δισκογραφημένο. Επίσης συνυπάρχουν καλλιτέχνες από πολλές πόλεις της Ελλάδας, καθώς και από Λονδίνο και Βαρκελώνη.

Στο πλούσιο συνοδευτικό booklet της κυκλοφορίας υπάρχουν πληροφορίες για τους συντελεστές του κάθε τραγουδιού καθώς και σύντομα μηνύματα από τους καλλιτέχνες προς τους ακροατές, σε σχέση με την πρωτοβουλία αυτή.

Δεν έχουμε περιθώρια αφέλειας.
Δεν έχουμε δικαίωμα να ξεχάσουμε, να μην γνωρίζουμε. 
Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου. 
Γιατί ο φασισμός είναι θάνατος και η μουσική ζωή.
Γιατί ο φασισμός δεν έρχεται μόνος και δεν φεύγει μόνος.
Για να κάνουμε την δική μας μικρή απάντηση μια καλή αρχή.


ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

CD1

01 ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΕΤΟΠΟΥΛΟΣ & ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΖΕΡΒΟΥΔΑΚΗΣ – Μετανάστης
02 ΒΟΜΒΟΙ – Εργατικό (Attaque)
03 CHRISAKOS – Ο πατέρας του Μπουκόφσκι κάνει φάρσα Σταδίου και Σανταρόζα το 2012
04 ΣΠΥΡΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ feat. ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΗΒΑΙΟΣ – Στη χώρα των λωτοφάγων (παππούς)
05 ΓΥΜΝΑ ΚΑΛΩΔΙΑ – Άγιες μέρες
06 ΣΟΦΙΑ ΚΑΜΑΓΙΑΝΝΗ – Σκιτσάρω αγκυλωτό σταυρό την ώρα μου σκοτώνω
07 KOLLEKTIVA feat. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΠΛΙΑΤΣΙΚΑΣ – Ο δρόμος που τραβάω (RoadI must travel)
08 ΚΟΜΗΣ Χ & ΠΑΝΟΣ ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ – Εγώ τι φταίω
09 LUTHER BLISSETT – Ακόμα εδώ
10 MAGIC DE SPELL – Το καθεστώς των αριθμών (Δεν μπορούν)
11 MARVEL ZEROES – Human… Right?
12 ΜΑΥΡΗ ΜΑΓΙΟΝΕΖΑ – (Δεν είναι) Η χώρα του φασίστα
13 MOTIVO 4 feat. X-RAY – Το ψυγείο
14 bonus track: ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗΣ (ΕΛΛΗΝΟΦΡΕΝΕΙΑ)

CD2

15 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΕΛΛΕΣ - Καταχνιά
16 ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ & ΣΠΥΡΟΣ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗΣ – Ο βασιλιάς των καναπέδων
17 ΝΙΚΟΣ ΞΥΔΗΣ – Καλώς ήρθατε στο τσίρκο μας
18 ΠΑΡΑΝΟΙΑ – Αν θέλεις άκου με
19 ΜΙΛΤΟΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ feat. KOLLEKTIVA – Αγύριστο κεφάλι
20 RADIO SOL – Κατασκευή ενόχων
21 REBELLION CONNECTION feat. ΜΕΓΑΣ – Mea culpa
22 RED BIRD SKY (Λονδίνο) – No more chances left
23 SKANONTROPO - Βαλκάνια
24 STACY – Το νανούρισμα της U
25 ΦΡΑΞΙΑ – Κάτι φταίει (μικρό μου πιόνι)
26 ΧΙΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ – Ενός λεπτού κραυγή
27 XENIA TUNES – Όνειρα με τόκους (Ο κακός λύκος)
28 ΧΡΟΝΙΡ - Φασισμός
29 YACINE & THE ORIENTAL GROOVE (Βαρκελώνη) – L’ estima venc lasalvatgia
30 9ΜΜ – 30 χρόνια μετά

Νότης Μαυρουδής - Με δανεικά ιδανικά





ΝΟΤΗΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ

«ΜΕ ΔΑΝΕΙΚΑ ΙΔΑΝΙΚΑ»

ΕΝΘΕΤΟΣ ΔΙΣΚΟΣ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΠΕΡΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ»

Μαζί με το βιβλίο μου για το Ελληνικό Τραγούδι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γαβριηλίδη», μαζί και ο ένθετος δίσκος με γενικό τίτλο «ΜΕ ΔΑΝΕΙΚΑ ΙΔΑΝΙΚΑ».

Περιλαμβάνει έξι τραγούδια σε στίχους της Μαίρης Φασουλάκη και τρία κιθαριστικά ντουέτα μαζί με το συνεργάτη μου στην κιθάρα Γιώργο Τοσικιάν.

Είναι η πιο πρόσφατη δουλειά μου με τραγούδια που εμπνέονται απ τους κραδασμούς της εποχής.

Είπαμε: το τραγούδι ως εικόνα και αποτύπωση εποχής, δεν δικαιούται να προσπερνά τις αλλαγές των καιρών και τα συναισθήματα γύρω και εντός μας και εμείς, επιθυμούμε και βρισκόμαστε εντός εποχής.

Ο Μίλτος Πασχαλίδης, η Μόρφω Τσαιρέλη και η Μυρτώ Ναούμ ερμήνευσαν τα τραγούδια διεισδύοντας καίρια και ευθύβολα στο συναίσθημα, στην πραγματικότητα και στην αισθητική που υπερασπίζονται.

Μένει σε σας να τα ακούσετε.

Ελπίζοντας και στη δική σας διαπίστωση πως το Ελληνικό Τραγούδι έχει ανάγκη, ιδιαίτερα στις μέρες μας, να συνεχίσει να υπάρχει.

Με φιλικούς χαιρετισμούς,

Νότης Μαυρουδής, 2013

Παρασκευή 22 Μαΐου 2020

Η Μαρίζα Κωχ μελοποιεί Κική Δημουλά





Αγαπημένοι μου, μετά την κυκλοφορία του τελευταίου δίσκου μου «Πάνω στη θάλασσα εγώ τραγουδώ» σε ποίηση του Γιώργου Σαραντάρη, ακολούθησαν τα δέκα χρόνια της κρίσης και της διάλυσης των εταιρειών δίσκων, για να φτάσω σήμερα -χωρίς άλλη αναμονή- να ηχογραφήσω με δική μου παραγωγή τα ποιήματα της Κικής Δημουλά και να σας τα προσφέρω διαδικτυακά. Εύχομαι τα πέντε αυτά τραγούδια να σας μεταδώσουν τη συγκίνηση που κι εγώ αισθάνθηκα και να τα μοιραστείτε με όσους αγαπάτε.

Δεν ξεχνάμε ότι σαν σήμερα πριν 3 μήνες «έφυγε» από κοντά μας η Κική Δημουλά. Όταν «συνάντησα» την ποίησή της, ανακάλυψα έναν ρυθμό που μου επέτρεψε να αποστηθίσω πολύ εύκολα τα λόγια των ποιημάτων της τα οποία έμελλε να μελοποιήσω.

Σε μια τηλεφωνική επικοινωνία μαζί της, την ενημέρωσα πως είχα μελοποιήσει κάποια ποιήματά της. Χάρηκε, έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον και μου ζήτησε να της τα τραγουδήσω στο τηλέφωνο, μέχρι να συναντηθούμε.

Η συνάντησή μας αυτή δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ λόγω των προβλημάτων της υγείας της.

Μπήκα στο στούντιο για ηχογράφηση.

Λίγες βδομάδες αργότερα, η Κική Δημουλά άφησε τον «παρτό αυτόν κόσμο”, δυστυχώς σε περίοδο «αεροταραχής» (όροι που χρησιμοποίησε η ίδια στο ποίημά της «Η Αποδυνάμωση», ένα ποίημα που για μένα δίνει το στίγμα του σήμερα).

Την «πήρε ο άνεμος» χαρίζοντάς της, δικαιωματικά, την Αιώνια Μνήμη...

Μαρίζα Κωχ



Ποίηση: Κική Δημουλά
Μουσική - Ερμηνεία - Φωνητικά: Μαρίζα Κωχ

Σολίστες: 
Βιόλα ντα γκάμπα, κοντραμπάσο: Αντώνης Σκαμνάκης
Κιθάρα: Ηλίας Βαμβακούσης 


1. Βρετανικό Μουσείο (Καρυάτιδα)
2. Σημείο Αναγνωρίσεως (Σε λέω Γυναίκα)
3. Η Αποδυνάμωση (Αεροταραχή επάνω)
4. Πιο άσπρο κι από άσπρο (Οι φωνές των τζιτζικιών)
5. Έκστασις (Το μικρό μου το παιδί)

Ο Θάνος Μικρούτσικος για τον Αριστοφάνη και τη μουσική για το θέατρο






«Η μαγεία της θεατρικής μουσικής εξαρτάται από τη λειτουργικότητά της»



Ο Θάνος Μικρούτσικος για τον Αριστοφάνη και τη μουσική για το θέατρο




τη συνέντευξη έλαβε ο Ηρακλής Οικονόμου


Το 2010, με αφορμή ένα άρθρο για τις μουσικές για τον Αριστοφάνη για το περιοδικό Δίφωνο, είχα στραφεί στον Θάνο Μικρούτσικο. Και υπήρχε σοβαρός λόγος γι’ αυτό. Η σχέση του με τον Αριστοφάνη ξεκινά με τις Θεσμοφοριάζουσες, το 1978, για το Λαϊκό  Πειραματικό Θέατρο, περνά το 1983 στο Women in Power, μια διασκευή στις Εκκλησιάζουσες και στους Ιππείς, κορυφώνεται το 1984 με την Ειρήνη του Σπύρου Ευαγγελάτου, και συνεχίζεται ξανά με Θεσμοφοριάζουσες (1985), Εκκλησιάζουσες (1998, 2012) και Αχαρνής (2005). Η κουβέντα γρήγορα επεκτάθηκε στη μουσική για το θέατρο συνολικά, όπου η παρουσία του Θάνου Μικρούτσικου υπήρξε εκτεταμένη με έργα για κάτι λιγότερο από 90 παραστάσεις. Με εξαίρεση μια παράγραφο που συμπεριλήφθηκε στο άρθρο του 2010, το κείμενο παρέμεινε μέχρι σήμερα ανέκδοτο.

Η ανάρτηση, που δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή επιθεώρηση Marginalia - Σημειώσεις στο Περιθώριο,αφιερώνεται στη μνήμη του μεγάλου δημιουργού, που από τον Δεκέμβριο του 2019 έπαψε να βρίσκεται ανάμεσά μας.



Στον Αριστοφάνη, με απόλυτη ειλικρίνεια μιλώντας, πολύ απλά με έφερε η έννοια της παραγγελίας. Μου πρότειναν να γράψω μουσική για τις Θεσμοφοριάζουσες τη δεκαετία του ’70. Εκτιμούσα ιδιαίτερα την εποχή εκείνη τον σκηνοθέτη και το θέατρο που μου το πρότεινε – επρόκειτο για το Λαϊκό Πειραματικό Θέατρο το οποίο τη δεκαετία του ’70 ήταν το πιο ενδιαφέρον θέατρο στην Αθήνα, και τον Λεωνίδα Τριβιζά που είχε γυρίσει πριν από 3-4 χρόνια από το Παρίσι. Και έκανα μουσική για μια παράσταση η οποία πιστεύω ότι την εποχή εκείνη ανέτρεπε όλα τα δεδομένα στο ανέβασμα του Αριστοφάνη όπως το είχαμε συνηθίσει, είτε από τις παραστάσεις τις κλασικές του Εθνικού Θεάτρου τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, είτε βεβαίως από την εξαιρετική άλλη εκδοχή του Κάρολου Κουν που ως αποκορύφωμα έχει τους Όρνιθες.

Ήρθε λοιπόν μια τρίτη άποψη, του Τριβιζά και του Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου, για ένα άλλο ανέβασμα του Αριστοφάνη. Είχα δουλέψει με τον Τριβιζά για κάποιες παραστάσεις το ’76 και το ’77 και αποδέχθηκα ευχαρίστως την πρόταση και την πρόκληση να γίνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Θυμάμαι ότι ο γυναικείος Χορός, που είχε για κορυφαία τη Μάγια Λυμπεροπούλου, λειτουργούσε πολύ «αρσενικά» γι’ αυτό και η μουσική μου ήταν με πολύ βαριά πατήματα. Και βέβαια η παράσταση και η σκηνοθεσία έπαιζαν σε πάρα πολλά επίπεδα – πολλά θέατρα εντός του θεάτρου. Ως αποτέλεσμα, έπρεπε να γράψω με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, να υπάρχει μεγάλη ποικιλία στη φόρμα, με τον κίνδυνο να μην ενοποιείται το αποτέλεσμα. Ενοποιήθηκε χάρη στη σκηνοθεσία, χάρη στο συγκεκριμένο παίξιμο των ηθοποιών και χάρη στο γεγονός ότι έδωσα ιδιαίτερη έμφαση στο να συνδέω τις διαφορετικές φόρμες μεταξύ τους.






Ήρθε η επόμενη δουλειά με το Women in Power του Άγγλου δραματουργού και σκηνοθέτη Τζον ΜακΓκραθ στο περίφημο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου, σε ένα θέατρο που λεγόταν Seven Eighty Four (7:84). Ο τίτλος του θεάτρου είχε να κάνει με το ότι το 7% των Εγγλέζων κατέχουν το 84% του πλούτου. Ήταν ένα πολιτικό θέατρο, μετα-Μπρεχτικό, το οποίο μάλιστα το 1982 είχε πάρει το βραβείο του καλύτερου θεάτρου στην Αγγλία, συμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Θεάτρου, του Σεξπιρικού Θεάτρου κλπ. Σπουδαίος θίασος. Κάναμε λοιπόν το Women in Power που ήταν μία σύμμειξη – αλλά με έναν τρόπο εξαιρετικό από τη μεριά του ΜακΓκραθ – των Εκκλησιαζουσών και των Ιππέων. Το έργο είχε στοιχεία επιθεώρησης, θα έλεγα, διότι υπήρχε μια κριτική – ιδιαίτερα στους Ιππείς – στη Θάτσερ με έναν πολύ υψηλού επιπέδου λογοτεχνικό τρόπο ως προς τη διασκευή. Εκεί η μουσική μου ήταν εντελώς διαφορετική από τις Θεσμοφοριάζουσες. Έφτανε στα όρια της τζαζ.

Και έρχεται την επόμενη χρονιά, το 1984, η Ειρήνη του Αριστοφάνη, που θεωρώ ίσως από πλευράς σκηνοθετικής σύλληψης την ιδιοφυέστερη παράσταση μετά τους Όρνιθες του Κουν που έχει γίνει ποτέ στον Αριστοφάνη, μέχρι και σήμερα που μιλάμε. Και έγινε από τον Σπύρο Ευαγγελάτο. Η παράσταση αυτή τοποθετείτο ως εξής: το αρχικό σκηνικό (όλα αυτά στην Επίδαυρο…) είναι ένα κατεστραμμένο μπαρ ή music hall, με τις καρέκλες ανάποδα, και εμφανίζονται κάποιοι στρατιώτες απροσδιόριστου πολέμου με χλαίνες. Δεν ήξερες αν είναι ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ή ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ή κάποιος άλλος πόλεμος, τοπικός ή διεθνής. Οι στρατιώτες φοβισμένα μπαίνουν σ’ αυτό το μπαρ και αρχίζουν να βάζουν τα καθίσματα στη θέση τους – όλα αυτά με αργές κινήσεις, πάντα στην Επίδαυρο, το τονίζω, και με μια μουσική καμπαρέ από μένα. Και αποφασίζουν, για να πάρουν θάρρος για αυτή την καταστροφή που ήδη είχε υποστεί η χώρα τους, ο χώρος, η ανθρωπότητα, να παίξουν την Ειρήνη του Αριστοφάνη. Η άποψη αυτή του Ευαγγελάτου όπως και η μετάφραση του Παύλου Μάτεσι, αλλά και όλος ο τρόπος – πρωταγωνιστούσε ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος, αν θυμάμαι καλά – με ώθησαν να κάνω μια μουσική αποκλειστικά καμπαρέ, η οποία έβγαινε από την ιδέα.

Το παν στο θέατρο είναι ό,τι χρησιμοποιήσεις να αιτιολογείται. Αν δεν αιτιολογείται, είναι απλώς μια ιδέα του μυαλού. Όταν αιτιολογείται, μπορεί να είναι το οτιδήποτε: και στην Επίδαυρο καμπαρέ, και στον Αριστοφάνη καμπαρέ, και στον Ευριπίδη κάτι άλλο. Έχουμε συνηθίσει στις παραστάσεις του αρχαίου δράματος – κι από σημαντικούς σκηνοθέτες – σε κάποιες αυθαιρεσίες οι οποίες δεν αιτιολογούνται. Ένα τσιγάρο, ας πούμε, παπούτσια αθλητικά κλπ. Όταν αιτιολογούνται, τότε όλο αυτό λειτουργεί με έναν εκπληκτικό αφομειωμένο τρόπο διότι τα κείμενα είναι πάρα πολύ σημαντικά και διαχρονικά.

Η μουσική στο θέατρο είναι μουσική υπό περιορισμό. Όταν κάθεσαι σπίτι σου να γράψεις ένα κουαρτέτο εγχόρδων ή έναν κύκλο τραγουδιών, επί της ουσίας δεν σε περιορίζει τίποτα. Όταν όμως είσαι στο θέατρο, περιορίζεσαι από δύο παραμέτρους πολύ ουσιαστικές, που αν δεν τις λάβεις υπόψη σου και ιδιοφυή μουσική να κάνεις θα έχεις αποτύχει. Η πρώτη παράμετρος είναι το κείμενο. Η δεύτερη και κυριότερη παράμετρος είναι η σκηνοθετική άποψη. Αυτά τα πράγματα προσδιορίζουν τη μουσική φόρμα ή φόρμες με τις οποίες θα λειτουργήσεις κατά τη διάρκεια της παράστασης.

Αυτό το στοιχείο κάνει τα πράγματα εξαιρετικά γοητευτικά γιατί, κακά τα ψέματα, η δυτική μουσική εδώ και 900 χρόνια είναι μουσική υπό περιορισμό. Τα αριστουργήματα όλα έχουν δημιουργηθεί μέσα από περιορισμούς. Ο Μπετόβεν ή ο Μότσαρτ ή ο Μπαχ περιοριζόντουσαν πάρα πολύ – όποιος δεν το καταλαβαίνει αυτό δεν ξέρει τι του γίνεται. Περιοριζόντουσαν ακόμα κι από το γούστο του χρηματοδότη τους. Και βρήκανε ευκαιρία, μ’ έναν καταπληκτικό τρόπο χάρη στην ιδιοφυία τους, να παράσχουν τις ιδέες τους μέσα στον περιορισμό μιας φόρμας που τους επιβλήθηκε. Αν δεν τους επιβαλλόταν αυτή η φόρμα, θα ήταν άνεργοι. Και όχι μόνο θα ήταν άνεργοι αλλά δεν θα μας είχαν δώσει κι αυτά τα αριστουργήματα. Ο συνθέτης γενικότερα στη μουσική – πόσο μάλλον στη μουσική για το θέατρο – πρέπει να ελίσσεται με έναν τρόπο σχοινοβατικό, θα έλεγα. Και μέσα εκεί να δώσει τα εξαιρετικά του πράγματα, αν έχει ταλέντο, ή τα αριστουργήματά του, αν πρόκειται για πραγματικά μεγάλο συνθέτη. Στο θέατρο, αυτοί οι δύο περιορισμοί είναι και η φωτιά που ανάβει τη διαδικασία της θεατρικής μουσικής. Αυτό το πράγμα με κινητοποιεί πάρα πολύ.









Δεν έκανα κανέναν Αριστοφάνη όπου να μην υπήρχε μια ισχυρή άποψη του σκηνοθέτη. Εγώ έχω κάνει στο θέατρο πάνω από ογδόντα μουσικές. Είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός γιατί ο μέσος όρος κάθε φορά που έκανα είναι πολύ μεγάλος σε διάρκεια. Που σημαίνει ότι και μόνο αυτά να είχα κάνει στη ζωή μου θα ήταν αρκετά, αν τα δεις με τις ώρες που διαρκούν αυτές οι μουσικές και κυρίως με τον τρόπο που γράφτηκαν ή με τον τρόπο που απαιτείτο από τους σκηνοθέτες. Είχα την τύχη να δουλέψω και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με πολύ σημαντικά πρόσωπα που είχαν άποψη.

Βεβαίως, μου έτυχε σε κάποιες περιπτώσεις - όχι στον Αριστοφάνη τόσο όσο σε άλλες περιπτώσεις, ειδικότερα στο αρχαίο δράμα 2-3 φορές – να μην είναι απολύτως σαφής ο σκηνοθέτης. Ήταν σαφής ως προς τη βασική κατεύθυνση, δεν ήταν σαφής ας πούμε στα χορικά ως προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Σε μια παράσταση το 1990-91, ρωτούσα έναν σκηνοθέτη πού πάμε με αυτό το χορικό και δεν μου έλεγε με σαφήνεια. Και χρησιμοποίησα κάποια στιγμή ένα καταλυτικό παράδειγμα που τον έκανε να σηκώσει τα χέρια ψηλά: «Ας υποθέσουμε ότι εσύ πρέπει να κάνεις την παράσταση στην Επίδαυρο πάση θυσία και την προετοιμάζουμε. Αλλά εντωμεταξύ ο Μπους – τότε ήταν ο μπαμπάς Μπους πρόεδρος της Αμερικής - αποφασίζει για κάποιους λόγους να ρίξει μια ατομική βόμβα επιλογής και να σκοτώσει όλους τους ζώντες συνθέτες από τον πιο ατάλαντο μέχρι τον πιο ταλαντούχο. Στο συγκεκριμένο χορικό, μιας και πρέπει να ανεβάσεις παράσταση, ποια δοσμένη ήδη μουσική θα χρησιμοποιούσες;».

Στο θέατρο, και ειδικότερα στο αρχαίο δράμα – και στον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή και τον Αισχύλο, αλλά και στον Αριστοφάνη – δεν πρέπει να ξεκινάει ο συνθέτης με μια προκατασκευασμένη φόρμα στο κεφάλι του. Ας πούμε ότι υπάρχει ο τρόπος του κάθε συνθέτη, έτσι; Σε μένα, θα έλεγα γενικότερα, ο τρόπος μου αποτελείται από επιμέρους τρόπους και είναι εύκολο να βουτήξω σε ένα υποσύνολο για να κάνω μια μουσική αν χρειάζεται να πάω προς μια κατεύθυνση. Υπάρχουν όμως μουσικοί, και μάλιστα σπουδαίοι, που ο τρόπος τους είναι πολύ πιο ομογενοποιημένος από τον δικό μου. Το να έχει κάποιος έναν πιο ομογενοποιημένο τρόπο δεν είναι κατ’ ανάγκη ούτε ελάττωμα ούτε πλεονέκτημα – αλλά στη θεατρική μουσική θα έλεγα ότι αυτό είναι μάλλον ελάττωμα. Υπάρχουν δηλαδή μεγάλοι συνθέτες, και αγαπημένοι μου, που εάν επιβαλλόταν απ’ τα πράγματα να περάσουν σε μια ροκ ή σε μία αβάν-γκαρντ εκδοχή, δεν θα μπορούσαν να το κάνουν. Αν ακούσεις τις ογδόντα μουσικές μου για το θέατρο, θα δεις να κινούμαι από τη μία άκρη του φάσματος μέχρι την άλλη. Γιατί αυτό; Γιατί στο θέατρο αποδεκτό και σωστό είναι ό,τι είναι λειτουργικό. Και η μαγεία της θεατρικής μουσικής εξαρτάται από τη λειτουργικότητά της. Το ίδιο ισχύει και στον κινηματογράφο, αλλά περισσότερο στο θέατρο. Θέατρο και κινηματογράφος έχουν αυτό το χαρακτηριστικό. Γι’ αυτό λέμε όλοι εδώ και 70-80 χρόνια «τι καταπληκτική μουσική έκανε ο Προκόφιεφ στον Νιέφσκι του Αϊζενστάιν» και προσθέτουμε αμέσως μετά «πόσο κακή ήτανε ως κινηματογραφική μουσική γιατί καταπλάκωνε τα πλάνα».







Με ρώτησες πριν γιατί δεν τα εκδίδω. Καταλαβαίνω ότι εννοείς να τα βγάλω για τους 500 ανθρώπους που τα θέλουνε ως αρχείο. Ως αρχείο πρέπει να τα εκδώσω, αλλά τη μουσική δεν την εκδίδεις ως αρχείο. Πολλές φορές μία εξαιρετική μουσική στο θέατρο θα μπορούσε να μην είναι εκδόσιμη με την έννοια του ενδιαφέροντος. Είναι αδιάρρηκτη η σχέση μουσικής και παράστασης. Μερικές φορές, βεβαίως, φεύγει και έχει και τη δική της ζωή η μουσική, εκτός παράστασης. Αλλά αυτό δεν είναι το χαρακτηριστικό της σπουδαίας μουσικής για το θέατρο. Η σπουδαία μουσική για το θέατρο πρέπει να αρχίζει και να τελειώνει μέσα στη θεατρική παράσταση.

Σε ότι αφορά τον Αριστοφάνη, η λυρικότητά του – που δεν έχει συζητηθεί περισσότερο, τουλάχιστον στο ευρύτερο κοινό – είναι απίστευτη. Δηλαδή προφανώς και είναι εμφανής η οξυδέρκειά του ή η πολιτική του κριτική για τα κακώς κείμενα. Αλλά η μεγάλη του αξία έγκειται στον λυρικό του λόγο. Μιλάμε για λυρικά κομμάτια του Αριστοφάνη με τέτοιο ποιητικό επίπεδο και τέτοια ποιητική ατμόσφαιρα που δεν έχουν αναδειχθεί στη συνείδηση του κόσμου όσο θα έπρεπε ενδεχομένως. Είναι εξαιρετικά.

Και μια δεύτερη παρατήρηση είναι ότι όλες οι ιστορίες που γίνονται για να δούμε τα στοιχεία του σήμερα αναλογικά δικαιώνονται στις περιπτώσεις εκείνες όπου ο σκηνοθέτης δημιουργεί μία δομή και ένα υπόβαθρο ώστε η μεταφορά να μην είναι αυθαίρετη. Ε, την έχω βαρεθεί τη διαδικασία της επιθεωρησιακής γραφής όπου θα μιλήσει μέσα σε έναν Αριστοφάνη για τον Καραμανλή, τον Παπανδρέου και την Παπαρήγα. Δεν μου λέει τίποτα. Όπως επίσης δεν μου λέει τίποτα ένα αθλητικό παπούτσι ή μια φόρμα αν αυτό δεν επιβάλλεται από την αρχική ιδέα όπως αυτό που σου περιέγραψα στην περίπτωση της Ειρήνης και την άποψη του Ευαγγελάτου. Εκεί η μουσική καμπαρέ όχι μόνο δεν κλωτσάει αλλά λειτουργεί εντελώς φυσιολογικά – θα κλώτσαγε μια άλλου τύπου μουσική. Όπως επίσης και το οποιοδήποτε ενδυματολογικό στοιχείο. Αν στα καλά καθούμενα βγει κάποιος με χλαμύδα κι ο άλλος βγει με μία φόρμα βόλεϊ, νομίζω ότι αυτή η αυθαιρεσία δεν λέει τίποτα.

Θάνος Μικρούτσικος




(Σονάτα του Σεληνόφωτος, Σκηνοθεσία: Ανρί Ρονς, Βρυξέλλες, 1985)

Ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης για τον Μάνο Ελευθερίου








"Ίσως και να είναι ο άνθρωπος που με συγκίνησε περισσότερο"


Ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης για τον Μάνο Ελευθερίου




(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ, Οκτ. - Δεκ. 2014, "Η νέα γενιά Ελλήνων συνθετών για τον Μάνο Ελευθερίου", επιμέλεια: Σπύρος Αραβανής, Ηρακλής Οικονόμου)


Το όνομα, Μάνος Ελευθερίου, ήταν μεγάλο στο κεφάλι μου πριν ακόμα διαβάσω ή ακούσω οτιδήποτε. Όταν άκουσα, μεγάλωσε ακόμα περισσότερο. Ίσως και να είναι ο άνθρωπος που με συγκίνησε περισσότερο, δίνοντάς μου ταυτόχρονα κι ένα γερό πάτημα στο χώμα. Ακόμα και όταν μια φράση του μπορεί να μην την καταλαβαίνω, το συναίσθημα είναι εκεί, βρίσκοντας άλλο δρόμο προς την εξήγηση. Εικόνες και μυστήριοι τύποι, απωθημένα ψυχών, μπλέκονται με λέξεις καθημερινές δημιουργώντας στ' αυτιά μου έναν λόγο πραγματικά απολαυστικό. 

Η επαφή μου με τις λέξεις του Ελευθερίου με έκαναν να δω τη σύνθεση πιο σοβαρά, αλλά και να είμαι πιο αυστηρός με τις δικές μου λέξεις. Η ματιά του με έκανε να σκεφτώ ότι το πραγματικό και πηγαίο ταλέντο δεν γερνάει ποτέ και δεν ξεπερνιέται από καμία μόδα. 

Τα δύο πρώτα που πήρα στα χέρια μου ήταν το «Μου φτάνει ένα παράθυρο» και το «Ας αγαπιόμαστε κρυφά». Γραμμένα σε γραφομηχανή. Μου τα έδωσε η αγαπημένη μου δασκάλα, Ελισάβετ Καρατζόλη για να τους βάλω μουσική και να τα τραγουδήσει. Η χαρά διπλή γιατί είχα απ' τη μια στα χέρια μου ένα κομμάτι από τον τρόπο σκέψης του Ελευθερίου και μπορούσα να το επεξεργαστώ και απ' την άλλη, έπρεπε να βρω μελωδία για μια φωνή με σπάνιο μέταλλο και τεράστιες δυνατότητες.

Το πρώτο τραγούδι βγήκε σχεδόν με το που γύρισα σπίτι, όπως επίσης και η βασική ιδέα για το δεύτερο. Νομίζω ότι είναι σαν να γράφει μαζί με το στίχο και τη μουσική ταυτόχρονα. Έχουν μια μελωδικότητα από μόνα τους, μια ωραία στρογγυλάδα στις λέξεις και μια ατμόσφαιρα που δεν μπορείς να την προσπεράσεις. Μετά από λίγο καιρό, μου ήρθαν κι άλλα, απ' το ίδιο χέρι και προέκυψε ένας δίσκος για τον οποίο καμαρώνω πολύ. Η βάση του, οι στίχοι του Μάνου. Τα κείμενα αυτά σε συνδυασμό με την φωνή της Ελισάβετ μου βγάλανε μια λυρικότητα στις μελωδίες που με ξάφνιασε, αλλά και μια ανάγκη να ισορροπήσω, την λυρικότητα αυτή με έναν ήχο σκληρό και ανεπιτήδευτο. 

Χαίρομαι που τον γνώρισα, και που αντάλλαξα και κάποιες κουβέντες μαζί του. Εύχομαι να έρθουν κι άλλα κείμενά του στα χέρια μου και στα χέρια άλλων συναδέλφων της γενιάς μου. Είναι σημαντικό.

Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης






Ζήτω οι κομπανίες! - Τραγουδασκαλάδες




στίχοι - μουσική: Μανώλης Χιώτης

Mπάμπης Μαυρίδης (μπουζουκι-φωνη)
Ιάσωνας Κυριακόπουλος (κιθάρα)
Αγγελική Μπρούμα (φωνή)






Οι Μπάμπης Μαυρίδης ( μπουζούκι, τραγούδι), Αγγελική Μπρούμα (τραγούδι) και Ιάσωνας Κυριακόπουλος (κιθάρα) στο "Αδιέξοδο" σε μουσική Γιώργου Ζαμπέτα και στίχους Αλέκου Καγιάντα.








στίχοι: Νίκος Ρούτσος, μουσική: Μανώλης Χιώτης

Μπάμπης Μαυρίδης (μπουζούκι, τραγούδι)
Αγγελική Μπρούμα (ακορντεόν, τραγούδι)
Ιάσωνας Κυριακόπουλος (κιθάρα)

Ζήτω οι κομπανίες! - Τα Χασαπάκια




Μουσική-Στίχοι: Κώστας Σκαρβέλης

Παίζουν οι:
Violette Boulanger, βιολί
Εύα Μυλωνά, ακορντεόν
Γιώργος Χριστοδούλου, κιθάρα

BDS Greece: Άρση του αποκλεισμού της Γάζας


Δελτίο Τύπου

Εκατοντάδες γνωστοί καλλιτέχνες και συγγραφείς από όλο τον κόσμο υπογράφουν κείμενο για την άρση του αποκλεισμού της Γάζας, με φόντο την πανδημία του COVID-19, καθώς και για την επιβολή στρατιωτικού εμπάργκο εναντίον του Ισραήλ έως ότου σεβαστεί τις υποχρεώσεις του, βάσει του διεθνούς δικαίου. Ανάμεσα στους πρώτους υπογράφοντες περιλαμβάνονται ονόματα όπως ο Μπράιαν Ίνο, οι Massive Attack, ο Κεν Λόουτς, ο Πίτερ Γκάμπριελ και ο Ρότζερ Γουότερς.

Επίσης υπογράφουν γνωστοί Έλληνες δημιουργοί όπως ο Γιάννης Αγγελάκας, ο Παντελής Βούλγαρης, η Δήμητρα Γαλάνη, η Κάτια Γέρου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, η Ιωάννα Καρυστιάνη, ο Κυριάκος Κατζουράκης και ο Δημήτρης Πιατάς. 

Σε ανοιχτή επιστολή τους η οποία δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, 13 Μαΐου, αναφέρουν ότι «τα περίπου δύο εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας, κυρίως πρόσφυγες, αντιμετωπίζουν θανάσιμο κίνδυνο στη μεγαλύτερη υπαίθρια φυλακή του κόσμου». 

Τα πρώτα κρούσματα του κορονοϊού στην αποκλεισμένη Γάζα καταγράφηκαν τον Μάρτιο. Παλαιστίνιοι, Ισραηλινοί και διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν απευθύνει έκκληση για την άρση του ισραηλινού αποκλεισμού ώστε η Γάζα να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις τρομακτικές ελλείψεις σε ιατρικό εξοπλισμό.

Το BDS Greece, η ελληνική πρωτοβουλία για το μποϊκοτάζ, την απόσυρση επενδύσεων και τις κυρώσεις εναντίον του κράτους του Ισραήλ, συμμετέχει στην πανευρωπαϊκή συλλογή υπογραφών. Η συλλογή των υπογραφών συνεχίζεται στην σελίδα liftthesiege.com/el όπου παρουσιάζονται και όλα τα ονόματα.

Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας έχουμε τη χαρά να παρουσιάσουμε ένα μικρό μουσικό βίντεο με 14 ακόμη καλλιτέχνες, οι οποίοι - υπό συνθήκες καραντίνας - στέλνουν το δικό τους μήνυμα στην αποκλεισμένη Γάζα.

Παρασκευή 15 Μαΐου 2020

Παρέμβαση Αργύρη Μπακιρτζή



Είναι μεγάλη ντροπή για τον δημοσιογραφικό χώρο και την Κυβέρνηση αυτά που ειπώθηκαν από δημοσιογραφίσκους για τον Σταύρο Ξαρχάκο και από επίσημα χείλη για τον Φοίβο Δεληβοριά. Το έργο και η δράση και των δυο κάνουν τελείως περιττή την υπεράσπισή τους απέναντι σε ανθρώπους που μόνο το να τους αγνοήσει κανείς αξίζουν.

Αργύρης Μπακιρτζής


Κυριακή 10 Μαΐου 2020

Ο Μωυσής Ασέρ γράφει για τον δίσκο "Έξω από τον Παυλίδη"








Λίγο πριν το τέλος του 2018 παρουσίασα, στην ψηφιακή διανομή, μετά από καιρό, καινούργια τραγούδια με τη φωνή μου. Τίτλος του CD που κυκλοφόρησε λίγους μήνες μετά "Έξω από τον Παυλίδη". Ξεκίνησα την ιστορία της τραγουδοποιίας με το LP "Ο Πρόστυχος" (1993), και συνέχισα με το CD "Άνευ Αξίας" (2002). Σε όλα αυτά που φτιάχνω προσπαθώ να πλησιάσω με τα τραγούδια μου ιστορίες που ίσως δεν ακούω από άλλους και αισθάνομαι την ανάγκη να τις πω. Με μια διάθεση "τραγουδοφιλική" (κατά το σινεφίλ) και συγχρόνως βιωματική, ή τάχα βιωματική, φτιάχνω τραγούδια επιθυμώντας να έχω μια δημιουργική σχέση με το τραγούδι. Μουσική και στίχος μαζί. Δεν είμαι τραγουδιστής, όπως δεν είμαι και μουσικός, αλλά αφού τα καταφέρνω είναι πολλά από τα τραγούδια μου που τα προτιμώ έτσι. Πολλά άλλα θέλω να τ’ ακούω απο άλλες φωνές.

Απορροφημένος όλα αυτά τα χρόνια, από τις δισκογραφικές παραγωγές φίλων και συνεργατών, πρόλαβα να παρουσιάσω και κάποια τραγούδια ακόμη, σε συνεργασίες με άλλες φωνές και με κάποιους στιχουργούς, και τραγουδοποιούς. Ένας ολόκληρος δίσκος που έκανα το 2004 με την πρόωρα χαμένη τραγουδίστρια Σοφία Ασσυχίδου και τον Κοσμά Κοκολη, αλλά και σκόρπια τραγούδια, αρκετά σε στίχους Δημήτρη Τσακαλία, με τα Παιδιά της Πάτρας, την Άννα Σοπιάδου κ.α.. Όπως και λίγο παλιότερα με τον εκλιπόντα φίλο Οδυσσέα Εισαγγελέα, έχουμε κυκλοφορήσει κάποια τραγούδια, αλλά υπάρχουν και αρκετά ανέκδοτα. Σκόρπια τραγούδια έχω ακόμη με άλλους δημιουργούς όπως σε στίχους Γιάννη ΛοΓοθέτη, του Μιχάλη Μπουρμπούλη, του Κώστα Μπαλαχούτη, του Παντελή Αμπαζή κ.α αλλά και με μουσικές του Νικήτα Βοστάνη. Μια επόμενη δουλειά μου θα είναι με τραγούδια από αυτές τις συνεργασίες. Συνήθως γράφω μόνος μου στίχους και μουσικές, έτσι και στο CD αυτό, "Έξω από τον Παυλίδη" με εξαίρεση το τραγούδι "Η Σιωπή" που προέρχεται από ένα ποίημα του σημαντικού ποιητή Αντώνη Ζέρβα.








Τα τραγούδια μου έχουν ένα πνεύμα βιωματικό, που πηγαίνει βόλτα από τους δρόμους και τις γειτονιές της Αθήνας στις "παγωμένες" παραλίες του χειμώνα. Κι όχι μόνο εκεί, κάποιες φορές ανεβαίνουν στα τρένα ή στα αεροπλάνα και σε πλοία για να ταξιδέψουν λίγο πιο πέρα. Επειδή ζούμε εδώ στη Αθήνα, έτυχε να αναφέρονται κάποιοι δρόμοι που από μόνοι τους κουβαλάνε κάποιο μύθο. Η αγαπημένη οδός Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια δίπλα στον λόφο του Στρέφη, η Ερμού όπου χαζεύεις τις γυναίκες να μπαινοβγαίνουν στα μαγαζιά, καθώς και η μυρωδιά της σοκολάτας έξω απο το εργοστάσιο του Παυλίδη στην Πειραιώς που συναντιέται με τη μυρωδιά από τα μπισκότα Παπαδοπούλου στην Πέτρου Ράλλη! Όλες αυτές οι αναφορές, εκτός από τις κινηματογραφικές εικόνες και συνειρμούς, είναι ύποπτες γιατί "εκβιάζουν ευγενικά" τον ακροατή να μπει στο πνεύμα των τραγουδιών και να συνταξιδέψει! Αλλά είναι και η αφορμή να αφηγηθώ τις δικές μου ιστορίες. Ιστορίες της πόλης πιο πολύ παρά της φύσης και της εξοχής, χωρίς να σημαίνει ότι αυτά τα δύο δεν συναντιούνται. Το πληγωμένο καλοκαίρι, τους χειμώνες κρύβεται στις γειτονιές της πόλης και περιμένει την άνοιξη να ξαναρθεί...

Επειδή πιστεύω ότι πέρα από τον ήχο του τραγουδιού πολλές φορές μια επίσημη κυκλοφορία είναι και, δευτερευόντως ίσως αλλά με σημασία, και μια εικαστική πρόταση, δίνω λίγο βάρος και σ' αυτό. Έτσι στην έκδοση αυτή χρησιμοποίησα ζωγραφιές του Αμερικανού ζωγράφου Edward Hopper, τόσο για το εξώφυλλο, όσο και για τα μπάνερ στο youtube.

Αυτά τα ολίγα.

Μωυσής Ασέρ




Δευτέρα 4 Μαΐου 2020

Συνέντευξη με τον Γιάννη Γεωργιλά






Γιάννης Γεωργιλάς:


"Έχει χαθεί η στόχευση, που θα πρέπει να είναι ο ίδιος ο άνθρωπος"



τη συνέντευξη έλαβε ο Ηρακλής Οικονόμου

Ο δίσκος "Σιωπή ν' ακούσουμε", αν και ανομοιογενής και με πολλαπλές ατμόσφαιρες λόγω της στιχουργικής και ερμηνευτικής πολυσυλλεκτικότητας, κάνει μπαμ ότι έχει γραφτεί από άνθρωπο με ταλέντο και γνώση στη σύνθεση. Αλλά αυτό που πραγματικά τον ξεχωρίζει είναι το πόσο εύστοχα κλείνει το μάτι στη ροκ μπαλάντα των 1980s και των αρχών των 1990s, που τόσο πολύ με συγκινεί. Με δύναμη από το παρελθόν, κι ας είναι η πρώτη του δουλειά, και με πολλές υποσχέσεις για το μέλλον λοιπόν! Κυρίες και κύριοι, ο  Γιάννης Γεωργιλάς!


Τα τραγούδια του δίσκου ξεκινήσατε να τα γράφετε από το 2003. Γιατί περιμένατε τόσο πολύ; Ήταν θέμα δημιουργίας των τραγουδιών, ή έκδοσής τους;

Μερικά από τα τραγούδια του δίσκου, πράγματι γράφτηκαν στο μακρινό 2003 με μια ή δυο κιθάρες και μια φωνή, ώστε να μην ξεχαστούν οι μελωδίες, κι έμειναν εκεί. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ούτε η ιδέα ούτε και η πρόθεση να εκδοθούν. Παρ’ όλ' αυτά, το ένα κομμάτι έφερνε το επόμενο, ώσπου μαζεύτηκαν αρκετά, περισσότερα μάλιστα απ’ όσα ήταν δυνατό να συμπεριληφθούν σε ένα δίσκο.

Οι προτροπές φίλων αλλά και ιδιαίτερα του μέντορα και δασκάλου μου Γιώργου Κωνσταντινίδη (στον οποίο και είναι αφιερωμένος ο δίσκος), καθώς και η προσωπική μου ματαιοδοξία -όλοι οι δημιουργοί θέλουμε να βγει στο κόσμο η δουλειά μας- με οδήγησαν στην απόφαση να προχωρήσω στην έκδοση, ιδιαίτερα όταν συνάντησα τρεις εξαιρετικούς μουσικούς, τον Γρηγόρη Σημαδόπουλο, τον Δημήτρη Γουμπερίτση και τον Γιάννη Ριμάρεφ, με τους οποίους πορευτήκαμε από την αρχή ως το τέλος αυτού του δύσκολου εγχειρήματος. Βέβαια, μέσα σε όλα αυτά, πάντα ενυπήρχε ως παράγοντας καθυστέρησης και η μεγάλη οικονομική δαπάνη που απαιτείται σήμερα από τους δημιουργούς, προκειμένου να εκδώσουν τη δουλειά τους.   

Και πόσο λειτουργεί αποτρεπτικά στη δουλειά ενός νέου δημιουργού η τρομακτική κρίση του συστήματος της δισκογραφίας;

Λειτουργεί ιδιαίτερα αποτρεπτικά και μάλιστα σε δύο επίπεδα. Αρχικά θα πρέπει να σας πω ότι ο δημιουργός στις μέρες μας «οφείλει» να έχει και την ιδιότητα του παραγωγού, πέραν από αυτήν του συνθέτη, τραγουδοποιού ή μουσικού, αν θέλει να εκδώσει το πόνημά του. Θα πρέπει να συγκεντρώσει τους μουσικούς που θα συμμετάσχουν στο δίσκο, αλλά και τους ερμηνευτές που θα εκτελέσουν και θα ηχογραφήσουν το υλικό. Να επιλέξει στούντιο, να οργανώσει πρόβες και να συντονίσει όλη τη διαδικασία, με όλους τους συντελεστές. Να επεξεργαστεί το υλικό και να εποπτεύσει την επεξεργασία του κατά τη διάρκεια της μίξης και του mastering. Να βρει γραφίστα για το άλμπουμ και το ένθετό του και εταιρεία κοπής. Να διαβάσει και να υπογράψει συμβόλαια με την εταιρεία διανομής  κλπ κλπ .

Και όλα αυτά απαιτούν πέρα από προσωπική αφιέρωση ατελείωτων ωρών, ημερών, μηνών, ενίοτε και χρόνων, και χρήματα εξ ιδίων για την υλοποίηση όλων των παραπάνω. Φυσικά, όλα αυτά λειτουργούν σε βάρος του δημιουργού και περιορίζουν δραματικά το χρόνο ενασχόλησης του από αυτό που γνωρίζει καλύτερα, τη δημιουργία. Εντέλει, μετά από όλα αυτά, φτάνοντας κατάκοπος στο τέλος αυτού του -ωραίου κατά τ’ άλλα- ταξιδιού, αναμένει να διαπιστώσει αν η τέχνη του, οι μουσικές του, τα τραγούδια του έχουν λόγο ύπαρξης για τους ανθρώπους δίπλα του, αν συγκινούν και αν κρύβουν ομορφιά. Τότε δυστυχώς βιώνει και συνειδητοποιεί ακόμη έναν από τους λόγους εξαιτίας των οποίων δημιουργήθηκε η κρίση αυτή της δισκογραφίας. Ο περισσότερος κόσμος δεν ακούει πλέον μουσική. Δεν ακούει δίσκους. «Βλέπει» λίγη μουσική ενίοτε στο youtube, «τσιμπολογάει» κάποια δευτερόλεπτα από δω κι από κει σκρολάροντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Με λίγα λόγια, η τεχνολογία υπέταξε τη μουσική και δυστυχώς «το παιχνίδι δύσκολα θα γυρίσει».

Ο δίσκος σας συγκεντρώνει μια εντυπωσιακή γκάμα ερμηνευτών, από τον Κώστα Θωμαΐδη μέχρι τη Φωτεινή Βελεσιώτου. Με ποια κριτήρια τους επιλέξατε; Εμπορικά, ή καλλιτεχνικά;

Τους επέλεξα και με επέλεξαν ταυτόχρονα. Είναι ερμηνευτές που έχω παρακολουθήσει στενά όλη τους την καλλιτεχνική πορεία, από την οποία δεν «λοξοδρόμησαν» ποτέ μέχρι σήμερα. Λίγο νεότεροι ή παλιότεροι, καλλιτέχνες που έχουν ήδη προσφέρει πολλά στο ελληνικό τραγούδι και θα συνεχίζουν να προσφέρουν, κρατώντας ψηλά τη σημαία της διαφορετικής όχθης, του τραγουδιού που αποκαλύπτει -όπως έλεγε ο Μ. Χατζιδάκις- που έχει ειλικρινείς προθέσεις, διαχωρίζοντας συνειδητά εαυτούς από την έτερη, από αυτήν που συνδέεται άμεσα με το ευτελές και γρήγορο της κατανάλωσής του, από αυτήν που εκπορνεύεται κουρέλι - όπως έλεγε ο Άσιμος-. Ερμηνευτές των οποίων τις φωνές φαντάστηκα μέσα στα τραγούδια μου και, κατά την ταπεινή και υποκειμενική μου άποψη, με δικαίωσαν.






Ο δίσκος είναι αφιερωμένος στον κιθαρίστα Γιώργο Κωνσταντινίδη που «έφυγε» πρόωρα. Μιλήστε μου για τη γνωριμία σας, και το σκεπτικό της αφιέρωσής σας.

Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης, για όσους γνωρίζουν, ήταν από τους κορυφαίους κιθαρίστες που έχουν περάσει από αυτόν εδώ τον τόπο. Τον γνώρισα μετά από υπόδειξη του δάσκαλου μου στην κλασική κιθάρα, όταν άρχισα να αναζητώ το επόμενο βήμα στη σπουδή μου προς τον αυτοσχεδιασμό, την ενορχήστρωση και τα πιο σύγχρονα μουσικά ρεύματα, απομακρυνόμενος οριστικά πλέον από την μελέτη της κλασικής. Αισθάνομαι τυχερός που η γνωριμία μου μαζί του και σε προσωπικό επίπεδο, μου έδωσε τη δυνατότητα και έγινε η αφορμή, αφενός να μυηθώ στα δύσκολα μονοπάτια της μουσικής σύνθεσης και αφετέρου να ανακαλύψω και άλλους δικούς μου ορίζοντες. Ως μουσικό με πίστεψε και ήταν αυτός που πολλές φορές που άκουγε τα demos των τραγουδιών μου, έλεγε χαμογελώντας «Άντε, να κλείσω στούντιο;». Δυστυχώς η αναβλητικότητά μου, όπως ήδη σας είπα και ένας μεθυσμένος οδηγός αποκλειστικά υπεύθυνος του τροχαίου στο οποίο ο Γιώργος Κωνσταντινίδης σκοτώθηκε, δεν μας επέτρεψε να κλείσει εκείνος το στούντιο. Το έκλεισα εγώ, μόνος, αρκετά χρόνια μετά αλλά η σκέψη του, η θύμηση και η  παρουσία του ήταν πάντα εκεί και διαπνέει και όλο το άλμπουμ.

Ακούγοντας τον δίσκο σας, ένιωσα ότι εκφράζετε πρωτίστως δύο πηγές μουσικής δημιουργίας. Η πρώτη είναι, ξεκάθαρα, η αποκαλούμενη και «έντεχνη» τραγουδοποιία. Τι κρατάτε από το ρεύμα των τραγουδοποιών από τα μέσα του ’80 μέχρι την αλλαγή του αιώνα, και πώς αποτιμάτε τη συμβολή του;

Το ροκ, τα φάδος, το φλαμένκο, η «έντεχνη» τραγουδοποιία κλπ είναι νομίζω τρόποι έκφρασης και όχι καθεαυτές πηγές μουσικής δημιουργίας. Είναι κανάλια και διέξοδοι μέσα από τα οποία, μετά από συνειδητή ή μη επιλογή, δύναται ο καθένας να χρησιμοποιήσει και να εκφράσει αυτά που έχει να πει. Είμαστε δέκτες ήχων και μουσικών, ανθρώπων που προέρχονται από κάθε γωνιά της γης, που στις περισσότερες των περιπτώσεων και γι’ αυτούς τους ίδιους συμβαίνει το αντίστοιχο. Στη συνέχεια, όταν δημιουργείται η ανάγκη να γράψουμε κάτι, αυτό τις περισσότερες φορές διαλέγει μόνο του τον τρόπο με τον οποίο θα διατυπωθεί και επιλέγει το «βολικό κανάλι» απ’ όλα αυτά που έχουμε μέσα μας και εκείνο που του ταιριάζει.

Από κει και πέρα θα σας πω ότι η πρώτη συναυλία που θυμάμαι να παρακολουθώ ήταν ενός τραγουδοποιού. Του Βαγγέλη Γερμανού. Μια βραδιά που έμεινε ανεξίτηλα γραμμένη στη μνήμη μου. Ένας άνθρωπος, με μια κιθάρα. «Γυμνός» εντελώς. Να εμφανίζεται μπροστά στον κόσμο με σκοπό να συγκινήσει και να συγκινηθεί, να καταθέσει όλη του την αλήθεια, με όλες τις τεχνικές ατέλειες που μπορεί να έχει πιθανότατα σε κάποιο ή κάποια από τις συνισταμένες των τραγουδιών του (στίχο, μουσική) ή της παρουσίασης-ερμηνείας αυτών (τραγούδισμα και συνοδεία τους).

Ως προς το ερώτημα του τι κρατάω εγώ από το ρεύμα των τραγουδοποιών από τα μέσα του ’80 μέχρι την αλλαγή του αιώνα: κρατάω αγαπημένα τραγούδια που έμειναν στο χρόνο, μουσικές με ήχο με μεγαλύτερα άκρα απ’ότι ίσως συναντούσαμε παλιότερα, στίχο πιο προσωπικό και άμεσο, πιο κοντινό ίσως στην εποχή της μοναχικότητας που βιώνουμε αλλά και επιπλέον σε κάποιες των περιπτώσεων κρατάω και τις γοητευτικές προσωπικότητες των δημιουργών, όπως ξεδιπλώθηκαν τόσο επάνω όσο και κάτω από τη σκηνή, τον δημόσιο λόγο, τις σκέψεις και τις κρίσεις που εξέφρασαν, τη στάση ζωής, στοιχεία που αποτέλεσαν για μένα μουσική μαθητεία, αλλά και όχι μόνο.   

Η δεύτερη πηγή σας είναι η κλασική ροκ μπαλάντα, όπως π.χ. ξεδιπλώνεται στην «Κραυγή» με τον Παντελή Θεοχαρίδη ή στο «Οι τρελοί του κόσμου» με τον Βασίλη Πρατσινάκη. Είστε ροκ; Κι αν ναι, να σας …φοβόμαστε;

Τί είναι ροκ, τί είναι κροκ, τί είναι αριστερά, τί έντεχνο, τί άτεχνο. Είμαστε στην εποχή που ό,τι δηλώσεις είσαι. Βέβαια  τα πράγματα έχουν θολώσει πολύ. Ίσως και επίτηδες να τα θολώνουν όσοι δηλώνουν συγκεκριμένη ιδιότητα και θέλουν να κρατηθούν από αυτή. Ίσως επειδή έχουν λιγοστέψει οι επιλογές, ίσως πάλι για να υπάρξουν δικαιολογίες σε περιπτώσεις λοξοδρομήσεων και παρεκκλίσεων. Απ’ την άλλη μεριά βέβαια, οι εποχές αλλάζουν και λογικό είναι, εκ των πραγμάτων, να απαιτείται ο αναπροσδιορισμός κάποιων εννοιών.

Η ροκ ήταν μουσικό ρεύμα και πρωταρχικό συστατικό κάθε μουσικού ρεύματος αποτελεί, όπως είναι λογικό, η μουσική του. Στη συνέχεια μπορούμε να μιλήσουμε για την κοινωνική προέκταση της ροκ και τις συμπεριφορές των υποστηρικτών της. Οπότε αν ροκ σημαίνει αρχές και προσήλωση σε αυτές, δε νομίζω ότι θα πρέπει να τους φοβόμαστε τους ροκάδες. Τα πράγματα σε πολλές περιπτώσεις είναι ξεκάθαρα, ακόμη τουλάχιστον. Έστω σε αυτές, ας προσπαθήσουμε να αναδείξουμε τις διαφορές και ας επιμείνουμε στην διατήρηση της πορείας μας. Αν το επιτύχω θα έχω ένα λόγο να είμαι ευτυχής.

Κατάγεστε από τη Θεσσαλονίκη, όπως και πολλοί συνάδελφοί σας τραγουδοποιοί. Πώς βλέπετε την εξέλιξη της πόλης αισθητικά και καλλιτεχνικά; 

Θεσσαλονίκη. Η «ερωτική» πόλη; Η πόλη του Παπαγεωργόπουλου και του Ψωμιάδη. Συνάμα όμως η πόλη του Παπάζογλου και του Μάλαμα. Ο Παπάζογλου «έφυγε» γι’ αλλού και ο Μάλαμας μετακόμισε μακριά από δω. Αισθητικά και καλλιτεχνικά η πόλη δεν είναι απλά στάσιμη. Κάνει πισωγυρίσματα, δυστυχώς όχι προς το καλό παρελθόν της, όταν υπήρχαν μουσικά στέκια, αξιόλογες μουσικές σκηνές, πυρήνες τέχνης που πραγματικά ήταν σημεία αναφοράς και για το μουσικό κοινό της πόλης και τους καλλιτέχνες της. Από την άλλη τα τραπεζοκαθίσματα του καφέ ήταν πάντα εδώ κι ενώ, όταν ήρθε η κρίση και κάποιοι πίστεψαν ότι αυτή θα βοηθήσει την τέχνη, ότι θα στραφούμε λιγάκι προς τα μέσα μας και θ’ αναζητήσουμε κάτι πιο ουσιαστικό, λιγότερη βιτρίνα, λούσα και φώτα, διαψεύστηκαν. Απ’ την άλλη είναι λογικό θα μου πείτε. Αυτός που προσπαθεί να σε γεμίσει φόβο και ενοχές, ταυτόχρονα να σου επιτρέψει, να προσφέρει ή να προτείνει τέχνη; Θα χαλούσε το γλυκό από μόνο του.

Και ποιο το μυστικό της για να βγάζει συνεχώς νέους μουσικούς και νέες μελωδίες;

Δεν υπάρχει κάποιο μυστικό. Αντίθετα, κοινό μυστικό είναι ότι ο τίτλος «Σχολή Θεσσαλονίκης» είχε εφευρεθεί μάλλον από κάποιους δημοσιογράφους κάποια αρκετά χρόνια πριν και προφανώς έχει παραμείνει αυτή η πεποίθηση ότι η πόλη βγάζει συνεχώς νέους μουσικούς και νέες μελωδίες. Βγάζει. Συμφωνούμε. Αλλά όχι λιγότερους και λιγότερες από άλλους τόπους. Νομίζω πως σε πείσμα των καιρών αλλά και όλων αυτών που έχουν αποφασίσει ότι η μουσική  και η τέχνη είναι δευτερεύουσας και τριτεύουσας σημασίας στις ζωές μας, στα σχολεία μας, στην καθημερινότητά μας, νέα παιδιά καταπιάνονται με τη μουσική, εξελίσσονται αστραπιαία, δημιουργούν νέα πράγματα και αναπαράγουν εξαιρετικά τα παλαιότερα.   








Θα ήθελα το σχόλιό σας για τον Θανάση Γκαϊφύλλια, μια ιστορική φιγούρα της ελληνικής τραγουδοποιίας που πολύ θαυμάζω, στον οποίον δώσατε τη «Διέξοδο». Σας ενώνει και η Κομοτηνή, σωστά;

Αειθαλής, ακούραστος, με διαχρονικό έργο, ιδεολόγος και πάντα πρόθυμος να βοηθήσει νέους ανθρώπους. Ναι, του πρότεινα να ερμηνεύσει το κομμάτι «Διέξοδος», για την Κομοτηνή και την ομώνυμη μπουάτ που λειτουργούσε για πολλά χρόνια εκεί. Δε νομίζω πως θα υπήρχε κάποιος καταλληλότερος. Ως φοιτητής νομικής, από τα πρώτα πράγματα που έκανα στην πόλη ήταν να επισκεφτώ το δισκάδικο που είχε, ώστε να του πω μια καλησπέρα. Έκτοτε τον συναντούσα στις μουσικές εκδηλώσεις της πόλης και στη «Διέξοδο», όπου αρκετές φορές είχε έρθει να μας ακούσει ή ακόμη και να συμπράξει μαζί μας.

15 χρόνια μετά, όταν και πήρα την απόφαση να εκδώσω την πρώτη μου δισκογραφική δουλειά, του έστειλα ένα μήνυμα μέσω facebook, μιας και δεν είχαμε άλλη προσωπική επαφή μετά το πέρας των σπουδών μου και την αποχώρησή μου από την πόλη και μου απάντησε άμεσα πως του άρεσε το κομμάτι και θα ήθελε να το ερμηνεύσει. Ενδιαφέρον έχει νομίζω να πούμε ότι το στίχο του συγκεκριμένου τραγουδιού υπογράφει ο Θανάσης Πέτσας, ο οποίος επίσης εργάστηκε στη συγκεκριμένη μπουάτ εκείνα τα χρόνια και μου τον έδωσε να τον μελοποιήσω κάποια χρόνια αργότερα, όταν και οι δύο είχαμε αφήσει πίσω μας την Κομοτηνή.   

«Σιωπή ν’ ακούσουμε» λοιπόν. Να ακούσουμε τι; Κάτι καλλιτεχνικό, ένα τραγούδι ίσως, ή κάποιο ευρύτερο μήνυμα;

Και τα δύο απαραίτητα. Η δύναμη της σιωπής θα μας επιτρέψει, αφενός να ακούσουμε τη μουσική όπως την ακούγαμε παλιά, να προσέξουμε το στίχο, να  σεβαστούμε τον ερμηνευτή και να κρίνουμε το συνθέτη για τη δουλειά του.  Ταυτόχρονα η «προσήλωση» θα μας οδηγήσει να «ακούσουμε»τον εαυτό μας και να γευτούμε τη γαλήνη που -ίσως- μόνο η μουσική μπορεί να δώσει στις ανθρώπινες καρδιές.

Αξιακά, φιλοσοφικά και πολιτικά, ποιος πιστεύετε ότι αρθρώνει σήμερα αυτό που πρέπει να ακούσουμε; Τι σας εμπνέει σήμερα πνευματικά; Ποια (Δ)ιέξοδος;

Υπήρχαν και υπάρχουν εξαιρετικά μυαλά στα γράμματα και τις τέχνες, στην επιστήμη, στο δρόμο και στην καθημερινή ζωή. Τα πράγματα δεν είναι τόσο πολύπλοκα εν προκειμένω, μάλλον έτσι τα έχουμε κάνει εμείς. Δεν υπολειπόμαστε λόγου ή ιδεών αλλά πράξεων προς τη σωστή κατεύθυνση. Έχει χαθεί η στόχευση, που θα πρέπει να είναι ο ίδιος ο άνθρωπος. Οι ίδιοι μας οι πρόγονοι, οι «αρχαίοι ημών», για τους οποίους δε χάνουμε την ευκαιρία να κομπάσουμε, έχουν δώσει τις κατευθύνσεις χιλιάδες χρόνια πριν.

Όλοι είμαστε ένα, αν δεν το νιώσουμε και δε το κατανοήσουμε θα εξακολουθήσουμε να σκίζουμε ο ένας τις σάρκες του άλλου στο κυνήγι της επίπλαστης ευημερίας, καταστρέφοντας τον πλανήτη, εγκαταλείποντας συνανθρώπους μας χωρίς τροφή και νερό και εμάς τους ίδιους στο καθημερινό κυνήγι της αναζήτησης του χαμένου χρόνου.

Η κατάσταση που ζούμε τους τελευταίους μήνες νομίζω πως όλα τα παραπάνω τα έχει μεγεθύνει και τα έχει αναδείξει. Αρκεί κάποιος να έχει έστω και λίγο ανοιχτά τα μάτια για να τα δει. Κι ελπίζω και τη μνήμη να μην τα ξεχάσει πριν ακόμη προλάβουν να περάσουν.