Παρασκευή 29 Αυγούστου 2008

Γαργανουράκης - Ανδρουλάκης μαζί στο Φεστιβάλ Ηλιούπολης




Φεστιβάλ Ηλιούπολης - Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου 2008


Ο Χαράλαμπος Γαργανουράκης και ο Νίκος Ανδρουλάκης, δύο σημαντικοί τραγουδιστές με καταγωγή από την Κρήτη, σμίγουν επί σκηνής, σε μία συναυλία με αγαπημένα τραγούδια, που έχουν γράψει σπουδαίοι έλληνες συνθέτες και στιχουργοί, τραγούδια από τη μουσική μας παράδοση αλλά και από το σύνολο της δισκογραφίας τους.

Συνοδεύει 7μελής ορχήστρα:
Μιχάλης Τρανουδάκης – Πιάνο
Στέλιος Καρύδας – Κιθάρα
Νίκος Καραβιράκης – Λαούτο κρητικό
Νίκος Κιάκος – Βιολί
Δημήτρης Βαρελόπουλος – Μπουζούκι
Νίκος Τσεσμελής – Μπάσο
Ηλίας Μπουκουβάλας – Τύμπανα

Τιμή εισιτηρίου: 10 €
Τετάρτη 3 Σεπτεμβρίου 2008
Δημοτικό Θέατρο Άλσους "Δημήτρης Κιντής", Ηλιούπολη

Πρόσβαση στο χώρο:

από Πλατεία Φλέμινγκ με το λεωφορείο - γραμμή 237 (αφετηρία Ακαδημίας)
από Πλατεία Παλαιών Πατρών Γερμανών με τα λεωφορεία - γραμμή 140 (αφετηρία Πολύγωνο) και γραμμή 218 (αφετηρία Πειραιάς)

Τετάρτη 27 Αυγούστου 2008

Ηλίας Κατσούλης: Τρία τραγούδια του Γιώργου Τζώρτζη






Χαμένες ηλικίες
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Γιώργος Τζώρτζης

Με μοσχοσάπουνο «Ερμής» τα χρόνια μου θα πλύνω
για τη χαρά μιας εκδρομής παιδί θα ξαναγίνω
και θα ‘ρθω πάλι να σε βρω στο άλσος Νέας Σμύρνης
που κρύψαμε το θησαυρό της παιδικής μας μνήμης.

Κι αν κάνει σφάλματα η ζωή κι ο χρόνος αδικίες
εμείς θα βρίσκουμε μαζί χαμένες ηλικίες
εμείς θα βρίσκουμε μαζί χαμένες ηλικίες
κι αν κάνει σφάλματα η ζωή κι ο χρόνος αδικίες

Θα ρίξω δάφνη στο νερό να λούσω τα μαλλιά μου
κι όλο τον ένδοξο καιρό θα πάρω αγκαλιά μου
με δυο μπουμπούκια της ροδιάς τα χείλη θα στολίσω
κι από τα βάθη της καρδιάς θα βγω να σου μιλήσω

Κι αν κάνει σφάλματα η ζωή κι ο χρόνος αδικίες
εμείς θα βρίσκουμε μαζί χαμένες ηλικίες
εμείς θα βρίσκουμε μαζί χαμένες ηλικίες
κι αν κάνει σφάλματα η ζωή κι ο χρόνος αδικίες






Ό,τι χάνεται ωραία
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Γιώργος Τζώρτζης
ερμηνεία: Μαρία Παπαλεοντίου

Ό,τι λείπει κι ό,τι χάνεται ωραία
είναι λύπη που δεν έχει πια παρέα
και βουλιάζει στα θαμπά νερά
και βουλιάζει στα θαμπά νερά

Η ζωή νερό κι αλάτι
απ’ το τίποτα στο κάτι, είναι κάτι.
Δυο λύπες και μισή χαρά

Ό,τι έχω τ’ αγαπώ σαν να το χάνω
όλο τρέχω κι είναι κάτι που δε φτάνω
πάλι ψάχνω τ’ ουρανού φτερά
πάλι ψάχνω τ’ ουρανού φτερά

Η ζωή νερό κι αλάτι
απ’ το τίποτα στο κάτι, είναι κάτι.
Δυο λύπες και μισή χαρά

Ό,τι φεύγει και στη λησμονιά γυρίζει
δεν ξεφευγει από τη μοίρα που τ’ ορίζει
και δεν έχει δεύτερη φορά
και δεν έχει δεύτερη φορά

Η ζωή νερό κι αλάτι
απ’ το τίποτα στο κάτι, είναι κάτι.
Δυο λύπες και μισή χαρά






Ο καλπασμός του χρόνου
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Γιώργος Τζώρτζης

Ποιος ήρθε και με σκότωσε
κι από τη ζωή σου λείπω
μα δεν παραπονέθηκα
κι ούτε σ’ εγκαταλείπω

Το μόνο μου παράπονο
ο καλπασμός του χρόνου
και που δεν είδα το φονιά
αυτού εδώ του φόνου

Ποιος ήρθε και με σκότωσε
χωρίς ν’ αφήσει ίχνη
ψέματα λέει το δάχτυλο
που μόνο εσένα δείχνει

Το μόνο μου παράπονο
ο καλπασμός του χρόνου
και που δεν είδα το φονιά
αυτού εδώ του φόνου

Τρίτη 26 Αυγούστου 2008

Ο Ηλίας Κατσούλης για το "Τραγούδι του παλιού καιρού"






Τετάρτη 12 Μαΐου 2004



Αφιέρωμα στον Νίκο Γκάτσο. ΕΤ1, εκπομπή Έχει γούστο (αυτή τη φορά σίγουρα). Ωραίες και συγκινητικές στιγμές, καίριες αναφορές (Αγαθή Δημητρούκα, Χάρης Βλαβιανός). Μου έμεινε η εικόνα του πολύ αληθινού Μανώλη Μητσιά (πόσες φορές θα κλάψω με τον Γιάννη το φονιά;) που τραγούδησε το Τραγούδι του παλιού καιρού, αφιερωμένο από τον Γκατσο στον Σεφέρη.


Αλλάζουν οι καιροί περνάν τα χρόνια
του κόσμου το ποτάμι είναι θολό
μα εγώ θα βγω στου ονείρου τα μπαλκόνια
για να σε δω σκυμμένο στον πηλό
καράβια να κεντάς και χελιδόνια.


Το έχει μελοποιήσει "κάποιος" Ανδριόπουλος. Ποιος τον θυμάται (πολύ έντεχνος βρε αδελφέ). Μου έμεινε η πίκρα του Μητσιά στα μάτια και στα χείλη, όταν είπε, τελειώνοντας το τραγούδι: "Δυστυχώς δεν είχε καμιά εμπορική επιτυχία". Πώς να 'χει, Μανώλη μου; Γκάτσος μαζί και Σεφέρης; Δεν είμαστε και στη δεκαετία του '60. Τότε λέγαμε: "Ωραίο τραγούδι!". Εμπορικό; Το θεωρούσαμε αυτονόητο. Δεν ξέραμε από "πραμάτειες", εμείς του '60 οι εκδρομείς.


Ηλίας Κατσούλης
"Σελίδες από ένα ημερολόγιο τραγουδιών", περιοδικό "Δίφωνο" (τεύχος 106, Ιούλιος 2004, σελ. 17)

Δευτέρα 25 Αυγούστου 2008

Ηλίας Κατσούλης: Τρία τραγούδια του Νότη Μαυρουδή





Η Ρόζα, η Μαρίκα και η Φλέρυ
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Μουσική: Νότης Μαυρουδής

Η Ρόζα η Μαρίκα και η Φλέρυ
τα λέγανε μια ήσυχη βραδιά
στα πρόθυρα της Άνοιξης
κι η νύχτα είχε φέρει
εκείνα που πεθύμησε η καρδιά

Θυμήθηκε η Ρόζα πανηγύρια
που έπαιζε το μεθυσμένο ντέφι
τα μάτια του τσιγγάνου από σιντέφι
που δεν χωρούσαν δρόμοι και τσαντίρια

Βουβάθηκαν απότομα οι άλλες
σα να 'σπασε του χρόνου μια χορδή
και στάξανε δυο στάλες
στον έρωτα να κάνουνε σπονδή

Νοστάλγησε η Μαρίκα τον Βασίλη
και γύρισε στο Χάραμα μονάχη
να νιώσει πως ραγίζουνε κι οι βράχοι
σαν τραγουδούν δυο πικραμένα χείλη

Η Ρόζα η Μαρίκα και η Φλέρυ
φιλήθηκαν και είπαν "γεια χαρά"
οι δυο πήραν το δρόμο τους
για τ' ουρανού τα μέρη
κι η τρίτη χάθηκε απ΄την αγορά

Την είδαν στο Θιβέτ μ' ένα μαντήλι
αμίλητη τις προσευχές να λέει
ξυπόλητη το μύθο της να καίει
ν' ανάβει του μυαλού της το φιτίλι







Άρωμα από δάφνη – Ερωτικό (στη Σοφία Βέμπο)
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Μουσική: Νότης Μαυρουδής

Στη νύχτα πάλι χάνεται η μέρα
καπνός σε ασημένια ταμπακέρα
φλερτάρουν δυο ποτήρια στο τραπέζι
κι εγώ παλιό ραδιόφωνο που παίζει

Τριαντάφυλλο λικέρ στο μπουκάλι
στων ματιών σου μεθάω τη ζάλη
κι απ' το βάθος του χρόνου κρυμμένη
η Σοφία γελά δακρυσμένη

Επέτειος του σαράντα στο σχολείο
Ελλάδος παρελθόν και μεγαλείο
γιορτές σαν μουσική στο ίδιο τέμπο
μα πάντα μένει ροκ μόνο η Βέμπο

Σε ένα άρωμα πικρό σαν δάφνη
η ψυχή μου ρωτά κι όλο ψάχνει
αν η τύχη γεννά ατυχία
κι αν η δόξα σημαίνει ευτυχία

Από παλιό ραδιόφωνο εκπέμπω
τραγούδια με το αίσθημα της Βέμπο
γεμίζει από έρωτα το σπίτι
Γιαννίδη, Τραϊφόρο και Ραπίτη

Τριαντάφυλλο λικέρ στο μπουκάλι
στων ματιών σου μεθάω τη ζάλη
κι απ' το βάθος του χρόνου κρυμμένη
η Σοφία γελά δακρυσμένη






Σημαία μιας πορείας (στον Γρηγόρη Μπιθικώτση)
Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Μουσική: Νότης Μαυρουδής

Σε εκκλησιές ταπεινές κερί θ' ανάψω
και μ' έναν άνεμο παλιό θεού πνοή
αυτό το ξύλο της φωνής σου θα το κάψω
να ευωδιάσει μύρο η μέσα μου ζωή

Σε λιτανείες της βροχής, σ' άγριους δρόμους
μάζεψες όλα τα σχοισμένα μου πανό
μ' ένα τραγούδι σου με σήκωσες στους ώμους
το χώμα μου 'δειξες και το πες ουρανό

Φωνή που υψώθηκε σημαία μιας πορείας
χειμώνα δύσκολο και άνοιξη ακριβή
σημάδι πάνω στο κορμί της ιστορίας
τραγούδι ατίθασο που σπάει το κλουβί

Αυτά τα δάκρυα θα φανούν κι όταν στεγνώσουν
δεν έχει τρόπο η αγάπη να κρυφτεί
ξέρω πως μόνο τα τραγούδια σου θα νιώσουν
που έχω τόσο τη ζωή ερωτευτεί





Σάββατο 23 Αυγούστου 2008

Μια εκπομπή του Ράδιο Ουτοπία





Μια εκπομπή του Ράδιο Ουτοπία (απόσπασμα)

Στον Πάρη Μήτσου και στον 902 που «αντέχουν ακόμα τα λαϊκά».


του Ηλία Κατσούλη


(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ, τεύχος 23, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2006, σελ. 18-19).


Έτσι που τα ραδιόφωνα έχουν ρίξει στο πυρ το εξώτερον τα πιο ωραία λαϊκά, φαντάζομαι τον εαυτό μου ραδιοφωνικό παραγωγό σε μια εκπομπή με τα αγαπημένα μου ζεϊμπέκικα. Για το Ράδιο Ουτοπία φυσικά, αφού ξέρω πως ποτέ δε θα μεταδοθεί.


Και με αφιερώσεις οπωσδήποτε. Σε πρόσωπα αγαπημένα, σε φίλους, σε τόπους και χρόνους της νοσταλγίας, της μνήμης, μπορεί και της φαντασίας. Σαν τους παλιούς ερασιτέχνες του ονείρου που τους κυνηγούσαν τα ραδιογωνιόμετρα εκείνων που φυλακίζουν όποιο όνειρο τολμά να ονειρευτεί.

Φόρεσε τη ζώνη σου «από ριγέ μετάξι ή κόκκινο μαλλί» άκουσε και χόρεψε στον αέρα που σε παίρνει, αν και «οι καλοί χορευτές χορεύουν πάντα στον τόπο, δε μετακινούνται άσκοπα, ούτε ξοδεύουν την αισθητική τους με πράξεις που τους υπαγορεύουν τα μάτια των άλλων» όπως γράφει ένας φίλος συγγραφέας (Ανδρέας Ταργανάς) στο έξοχο τελευταίο βιβλίο του (Γόνιμη πέτρα, Αιγόκερως 2006).

Η εκπομπή δικαιωματικά θα ξεκινά με το θρυλικό πια Ζεϊμπέκικο της Ευδοκίας του Μάνου Λοΐζου και καθώς ο ηχολήπτης θα χαμηλώνι τον ήχο, μετά τις πρώτες νότες, θα πέφτει και η αφιέρωση: «Στον Αλέξη Δαμιανό, ‘ηνίοχο’ των πιο ωραίων κινηματογραφικών ονείρων μας, που έφυγε πρόσφατα και έφτασε Μέχρι το πλοίο που τον περίμενε, για να τον περάσει στη χώρα του αιωνίου κι ανεξερεύνητου σκότους. Και πρόσεξε ακροατή μου το βραχνό γέλιο της πρωταγωνίστριας (δάνειο Ελένης Ροδά) που το μαχαιρώνει η φράση – επίκληση “Πα-να-γιά μου” κάτι σαν “σε καλό μου” δηλαδή σαν προαίσθημα κακό για τη μοίρα της Ευδοκίας στην ταινία, αλλά και της ηθοποιού που την έπαιζε, της Μαρίας Βασιλείου, που η τελευταία “ταινία” της ήταν το Θάνατος στο Λονδίνο, για να ζήσει “για πάντα” σαν Ευδοκία μιας ανέσπερης μνήμης».

(...)

Κι ένα ζεϊμπέκικο για σένα (πάλι) –το τελευταίο- αν και δεν κάνει έτσι να σε αποχαιρετήσω:

Έχεις αφήσει μια ψυχή
στην παγωνιά και στη βροχή
μ’ ένα παράπονο, μ’ ένα παράπονο πικρό
θα στο ξαναθυμίσω


Και πάνω στο παράπονο θα πέσουν άλλοι σταθμοί το ξέρω. Θα πνίξουν τη φωνή μου, τη φωνή του Ράδιο Ουτοπία. Τα σημερινά ραδιόφωνα δεν αντέχουν παράπονα και βαριά καταθλιπτικά τραγούδια. Θα χαθεί η συχνότητα.

(...)

Παρασκευή 22 Αυγούστου 2008

Ηλίας Κατσούλης: Τρία τραγούδια του Παντελή Θαλασσινού






Θέλω απόψε
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Νύχτα με βαμμένες βλεφαρίδες
που τη μαχαιρώνουν προβολείς
Και σε περιμένω ρόδο μου κομμένο
απ’ τους κήπους της ανατολής


Θέλω απόψε να με ταξιδέψεις

με σημαίες και βεγγαλικά
Στης ζωής τα βάθη τα μεγάλα πάθη
με τα μάτια σου τα μαγικά


Άσε με στα μάτια σου να λάμπω

Πάρε με στα χέρια σου μετά
Κι όταν με ξεντύσεις, φώτα να με ντύσεις
Και του φεγγαριού μεταξωτά


Νύχτα με βαμμένες βλεφαρίδες

τρένο της μεγάλης μου φυγής
Και σε περιμένω μέσα μου ανασαίνω
τα μεγάλα αρώματα της γης


Θέλω απόψε να με ταξιδέψεις

πάνω σε βελούδινα χαλιά
Να γλιστρούν αιώνες να σωθούν εικόνες
κι από σένα ενθύμια φιλιά


Άσε με στα μάτια σου να λάμπω

Πάρε με στα χέρια σου μετά
Κι όταν με ξεντύσεις, φώτα να με ντύσεις
Και του φεγγαριού μεταξωτά







Του παραδείσου λεμονιά
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Του παραδείσου λεμονιά, ένα κλαδάκι λησμονιά
φύλαξε και για μένα, φύλαξε και για μένα
Που 'χω δυο χρόνια στο λαιμό, δεμένο αναστεναγμό
και χείλη κλειδωμένα, και χείλη κλειδωμένα


Γέμισε μύρα κι ευωδιές το κορμάκι μου

που ανασταίνουν τις καρδιές λεμονάκι μου
που ανασταίνουν τις καρδιές λεμονάκι μου
που σταματούν τον πόνο


Στείλε μου το λευκό σ’ ανθό με τ' αρώματα

πριν πέσω και πριν μαραθώ σ' άλλα σώματα
πριν πέσω και πριν μαραθώ σ' άλλα σώματα
πριν μπω στον τρίτο χρόνο


Του παραδείσου λεμονιά, κρύψε τα ρούχα του φονιά

στης πίκρας το ντουλάπι, στης πίκρας το ντουλάπι
Τα ματωμένα τα λερά, να βγάλω πάλι τα φτερά
που μου σπάσ’ η αγάπη, που μου σπάσ’ η αγάπη


Γέμισε μύρα κι ευωδιές το κορμάκι μου

που ανασταίνουν τις καρδιές λεμονάκι μου
που ανασταίνουν τις καρδιές λεμονάκι μου
που σταματούν τον πόνο


Στείλε μου το λευκό σ’ ανθό με τ' αρώματα

πριν πέσω και πριν μαραθώ σ' άλλα σώματα
πριν πέσω και πριν μαραθώ σ' άλλα σώματα
πριν μπω στον τρίτο χρόνο






Πόνος άπονος
στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Αν ήσουν πέτρα θα 'σπαγες και λουλουδάκι θα 'βγαζες
απ' τη ραγισματιά
Να σκύβω να μυρίζομαι, να νοιώθω πως ζαλίζομαι
από γλυκιά ματιά


Μα είσαι πόνος άπονος, κρυφή λαβωματιά



Πες μου αν ραγίζει ο πόνος

αν ξεχνιέται το φιλί
Αν παρηγοριέται ο μόνος
που αγάπησε πολύ


Αν ήσουν πέτρα θα 'λιωνες κι απάνω μου θα πάλιωνες

σαν ρούχο καθαρό
Να σ' έχω να ζεσταίνομαι, στα μάτια σου να φαίνομαι
φεγγάρι στο νερό

Μα είσαι πόνος άπονος, σε δύσκολο καιρό


Πες μου αν ραγίζει ο πόνος

αν ξεχνιέται το φιλί
Αν παρηγοριέται ο μόνος
που αγάπησε πολύ




















Πέμπτη 21 Αυγούστου 2008

"Δεν έχω ένα χαρούμενο τραγούδι αν ψάξεις..." - Έφυγε ο Ηλίας Κατσούλης



Και ξαφνικά ο Αύγουστος έγινε χειμώνας... Πέθανε σήμερα ο γνωστός στιχουργός Ηλίας Κατσούλης, ο οποίος έβαλε την υπογραφή του σε αγαπημένα τραγούδια της σύγχρονης ελληνικής μουσικής σκηνής. Γνωστότερα όλων, αυτά που γέννησε η συνεργασία του με τον Παντελή Θαλασσινό: Του παραδείσου λεμονιά, Θέλω απόψε, Πόνος Άπονος, Κράτα για το τέλος, Τα Σμυρναίικα τραγούδια, Καράβια Χιώτικα.


Τα Μ.Π. εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους στο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον του Ηλία Κατσούλη, καθώς και στους ανθρώπους των περιοδικών "Μετρονόμος" και "Δίφωνο" με τα οποία διατηρούσε πολυετή συνεργασία. Ακολουθεί ένα μικρό απόσπασμα από τη συνέντευξη που είχε δώσει ο δημιουργός στον δημοσιογράφο Σπύρο Αραβανή και δημοσιεύτηκε στη γνωστή ιστοσελίδα MusicHeaven.



Σ.Α.: Περνάμε τώρα στη δεύτερη μεγάλη σας αγάπη, τη στιχουργική. Σε ποια ηλικία γράφετε τα πρώτα σας στιχάκια;

Η.Κ.: 40 χρονών κυκλοφορούν.


Σ.Α.: Παιδί δεν γράφατε;

Η.Κ.: Πάντα έγραφα, από το σχολείο. Θυμάμαι όταν είχαμε Νέα Ελληνικά και μας έβαζε εργασίες ο φιλόλογος, εγώ πάντα έκανα πράγματα λίγο αυθαίρετα, δηλαδή δεν απαντούσα ακριβώς αυτά που με ρωτούσε, αλλά έγραφα με ένα δικό μου τρόπο και πολλές φορές με στιχουργική. Οι συμμαθητές μου με είχαν πάρει είδηση και τους άρεσε. Θυμάμαι πάλι, όταν ήμασταν στη Γ Γυμνασίου, είχα γράψει ένα στιχάκι, πάνω σε μια άσκηση, να κάνουμε το ποίημα πεζό, μια ανόητη άσκηση κατά τη γνώμη μου, που λεγόταν "Μελαγχολία". Εγώ ντρεπόμουν να το διαβάσω, σπρώχνανε οι άλλοι, λέγανε στον καθηγητή ότι έχω γράψει κάτι πολύ ωραίο. Το διαβάζω στον καθηγητή και μου λέει: "Πάρα πολύ ωραίο, αλλά πρόσεχε μην αυτοκτονήσεις σαν τον Καρυωτάκη…".


Σ.Α.: Είχατε σκεφτεί μικρός ότι κάποτε αυτά που θα γράφατε θα βρισκόντουσαν τραγουδημένα στα χείλη των ανθρώπων;

Η.Κ.: Δεν το είχα σκεφτεί ποτέ, όποτε όμως έβλεπα γραμμένο και τραγουδημένο στίχο, ζήλευα. Το είχα μέσα μου φαίνεται και δεν το είχα ανακαλύψει. Κάποια στιγμή ήμουν στην Κρήτη καθηγητής, το 1969-70, επί δικτατορίας δηλαδή, και διάβασα ένα βιβλίο που μου άρεσε και μου αρέσει ακόμα, του Κοσμά Πολίτη "Στου Χατζηφράγκου" και γοητεύτηκα από τις περιγραφές της Σμύρνης.

Σ.Α.: Τα Σμυρναίικα τραγούδια…



Άλλο παράδοξο κι αυτό! Καμία σχέση με αυτά τα μέρη κι όμως στο βάθος βαθιά και ουσιαστική σχέση. Δεν μπορώ να το εξηγήσω…
(...)

Σ.Α.: Γιατί όμως στίχους και όχι ποίηση δεδομένου ότι διαβάζετε και αγαπάτε τους ποιητές και την ποίηση;

Η.Κ.: Κοίταξε διαβάζω την ποίηση, μου αρέσει πάρα πολύ γιατί όπως κάπου πρόσφατα διάβασα, νομίζω στα "Νέα", στον Γεωργουσόπουλο, είναι παυσίλυπη, παυσίπονο, παρηγοριά…και το πιστεύω αυτό. Τα περισσότερα βιβλία που διαβάζω είναι ποιητικά και με βοηθάνε να γράψω. Δηλαδή, αν δεν διαβάσω ποίηση δεν μπορώ να γράψω. Είναι κέντρισμα. Μια λέξη, μια εικόνα, ένα συναίσθημα θα με κεντρίσει ώστε να γράψω και εγώ. Ωστόσο η ποίηση από το στίχο διαφέρει. Το ποίημα γράφεται ερήμην του αναγνώστη, ο ποιητής δεν έχει στο μυαλό του τον αναγνώστη οπωσδήποτε να το διαβάσει. Το γράφει και είναι ελεύθερος. Ο στιχουργός πρέπει οπωσδήποτε να σκεφτεί τον ακροατή…

Σ.Α.: Και τη χρονική διάρκεια.

Και τη χρονική διάρκεια και πρέπει να ακολουθήσει κάποιους κανόνες: να είναι άμεσος, να είναι ευφυής, να περνάει το τραγούδι στο στόμα του ακροατή, σκέφτεται πάντα λοιπόν τον ακροατή και βέβαια το συνθέτη, τον τραγουδιστή, την εταιρεία...σκέφτεται πολλά πράγματα.
(...)


Σ.Α.: Ποιοι είναι οι δάσκαλοι σας στη στιχουργική;

Το δημοτικό τραγούδι, από τις μαντινάδες μέχρι τις παραλογές, η Παπαγιαννοπούλου, ο Γκάτσος, ο Παπαδόπουλος, ο Ελευθερίου προπαντός ο Ελευθερίου, είναι το κλίμα μου…

Σ.Α.: Δεν έχετε όμως, κατά τη γνώμη μου, άμεση σχέση με τον Ελευθερίου.

Έχουν πει, νομίζω ο Νοταράς στο "Δίφωνο" ότι ξεκίνησα ως "ο Ελευθερίου των φτωχών και τώρα έχω βρει μια δική μου γλώσσα". Μάλλον έχουμε κοινά ως προς τη μελαγχολία των στίχων και εγώ δεν έχω ένα χαρούμενο τραγούδι αν ψάξεις…

Πάντως ως προς τους στιχουργούς θα σου αναφέρω τους πέντε που στα νεότερα χρόνια έχουν φέρει μια ανατροπή, όχι με αξιολογική σειρά: Πρώτος, ο Κώστας Τριπολίτης, έχει κάνει τραγούδι, ας το πούμε, ρεπορτάζ και δεν έχει μιμητές. Αν θέλουμε ίσως να βρούμε κάποιον που μοιάζει σε αυτόν είναι ο Άλκης Αλκαίος, αν και είναι αυτόνομη προσωπικότητα.

Σ.Α.:Και είναι περισσότερο φιλοσοφικός τα τελευταία χρόνια κυρίως.

Ναι, είναι και πιο λυρικός, ενώ ο Τριπολίτης είναι πιο ρεαλιστής. Ο Αλκαίος, λοιπόν, είναι ο δεύτερος. Ο Ρασούλης είναι ο τρίτος. Έχει γράψει υπέροχα τραγούδια. Τα είδα στην εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου και έλεγα: "Και αυτό το έχει γράψει και αυτό είναι δικό του!!!". Μετά, η "κινηματογραφική" Νικολακοπούλου.

Σ.Α.: Κι αυτή έχει δική της σχολή με κακούς όμως μιμητές…

Και πέμπτος ο Γκόνης που έχει ένα δικό του στοιχείο: κάνει τραγούδια-παραμύθια. Παραμύθια που τα φέρνει στο σήμερα.

Σ.Α.: Με μνήμες επαρχίας…

Ναι, έχει ένα γοητευτικό λόγο γραφής. Αυτοί οι πέντε ξεχωρίζουν. Υπάρχουν βεβαίως και άλλοι, αλλά μοιάζουν και λίγο με τον Παπαδόπουλο, μοιάζουν με τον Γκάτσο…

Να γίνει η COLUMBIA δημόσιο μουσείο ελληνικής δισκογραφίας





"Πρωτοβουλία για τη διάσωση και αξιοποίηση του εργοστασίου της COLUMBIA"

Αθήνα, 12/08/2008

ΠΡΟΣ

Τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Μ. Λιάπη


Κύριε Υπουργέ,

στη συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων –ΚΣΝΜ– η οποία έγινε την 3η Ιουλίου 2008 συζητήθηκε το θέμα: "Χαρακτηρισμός ή μη, ως ιστορικού τόπου των εγκαταστάσεων της COLUMBIA στον Περισσό".

Το Συμβούλιο, κατά πλειοψηφία, αποφάσισε τον μη χαρακτηρισμό του χώρου στο σύνολό του ως ιστορικό τόπο και τον μη χαρακτηρισμό των δύο υπαρχόντων κτιρίων Η και Θ ως μνημείων. Μειοψήφησε η εκπρόσωπος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Η νέα απόφαση του ΚΣΝΜ, κατά την άποψή μας, δεν είναι σύννομη με το πνεύμα και το σκεπτικό του ΣτΕ το οποίο με την υπ' αριθμ. 3611/2007 απόφαση ακύρωσε την υπ' αριθμ. ΥΠΠΟ/ΔΙΝΕΣΕΚΑ/26806/798/21-3-2006 υπουργική απόφαση του προκατόχου σας κ. Γ. Βουλγαράκη μετά από την αίτηση ακύρωσης την οποία είχαμε καταθέσει. Τα επιχειρήματα του ΚΣΝΜ ότι "τα κτίρια δεν συνθέτουν σύνολο εφ' όσον δεν αποτελούν μονάδες της αλυσίδας παραγωγής δίσκων, της ηχογράφησης και της επεξεργασίας του ήχου και ότι οι χρήσεις ήταν βοηθητικές και ουδέποτε ήταν σημαντική για την παραγωγική διαδικασία των δίσκων της εταιρείας COLUMBIA" δεν ευσταθούν.

Διότι:
Το εργοστάσιο της COLUMBIA ήταν μια καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής δίσκων από τις λιγοστές σ' όλη την Ευρώπη. Τα κτίρια του εργοστασίου της COLUMBIA είχαν την ακόλουθη λειτουργία στην αλυσίδα παραγωγής:
Κτίριο Ε: ήταν η πρώτη αίθουσα φωνοληψίας στην Ελλάδα και η μοναδική για πολλά χρόνια. Κατασκευάσθηκε το 1935 και ανακαινίσθηκε κατά τη δεκαετία του '60 οπότε και μετονομάσθηκε σε Studio III.
Κτίριο Ζ: ήταν το Studio I και το Studio II. Κατασκευάσθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του '60. Εξοπλισμένα με υπερσύγχρονα συστήματα εγγραφής.
Κτίριο Δ: χώρος χάραξης (trunsffer) όπου η μαγνητική εγγραφή μετατρεπόταν σε μηχανική και ετοιμαζόταν η μήτρα του δίσκου.
Κτίριο Α (διατηρητέο): το εργοστάσιο όπου υπήρχαν οι πρέσες για την εκτύπωση των δίσκων. Στον ίδιο χώρο παράγονταν και οι κασέτες.
Κτίριο Β: ήταν το τυπογραφείο – λιθογραφείο, όπου εκτυπώνονταν τα εξώφυλλα.
Κτίριο Θ: η αποθήκη και η διακίνηση δίσκων στο λιανικό εμπόριο.
Κτίριο Η: διοικητικές υπηρεσίες και στο υπόγειο χώρος αρχείου.
Κτίριο Γ: Λογιστήριο.

Η νέα απόφαση κινείται στην ίδια λογική με την προηγούμενη επί προεδρίας κ. Ζαχόπουλου. Ουσιαστικά παραδίδει τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην ιδιωτική πρωτοβουλία και μάλιστα καλεί τον ιδιοκτήτη να διασφαλίσει και να προβάλει την ιστορική και πολιτιστική μνήμη με τη δημιουργία ιδιωτικού μουσείου. Δηλαδή να δημιουργηθεί στο κτίριο Α "κάποιο μουσείο" αξιοποιώντας ευρωπαϊκά προγράμματα και να χρησιμοποιηθεί η μέχρι σήμερα πολιτιστική δημιουργία για τον πλουτισμό των ιδιωτών.

Αποτελεί πρόκληση η απόφαση για τον μη χαρακτηρισμό του χώρου ως ιστορικού τόπου. Στόχος αυτής της απόφασης είναι να διευκολυνθεί η ιδιοκτήτρια εταιρεία ΜΑΡΜΙΝ Α.Ε. προκειμένου να αναπτύξει τις εμπορικές και κατασκευαστικές της δραστηριότητες.

Ο ιστορικός τόπος της COLUMBIA δεν ανήκει στον ιδιοκτήτη ο οποίος αγόρασε το 1999 με το υπ' αριθμ. 2214 συμβόλαιο τον χώρο αλλά ανήκει σ' όλους τους δημιουργούς, ερμηνευτές, στιχουργούς, τεχνικούς κ.ο.κ.. Ανήκει σ' όλους αυτούς που κατέθεσαν τη δημιουργία τους, την έμπνευσή τους και κυρίως την ψυχή τους και πότισαν με τις νότες τους τους τοίχους αυτών των κτιρίων.

Η COLUMBIA ανήκει στον ιστορικό ιστό της πόλης μας και ολόκληρης της Ελλάδας. Είναι το μοναδικό εργοστάσιο στη Βαλκανική και ένα από τα επτά που υπάρχουν σ' όλο τον κόσμο.
Από τη μελέτη των πρακτικών είναι φανερό ότι γίνεται προσπάθεια να διατηρηθεί μόνο το κτίριο Α και αυτό γιατί υπήρξε η πίεση από την κοινωνία. Δεν είχε κανείς πρόθεση να διατηρήσει ή να διασώσει τίποτα από τον χώρο της COLUMBIA και αυτό το καταθέτουμε διότι μέχρι να κινητοποιηθεί η κοινωνία κανένα συμβούλιο ή υπουργός δεν είχαν την πρόθεση να το διατηρήσουν και να δημιουργήσουν μουσείο.

Στον υπόλοιπο χώρο θα κτισθούν πολυώροφα κτίρια με εμπορικές χρήσεις ακόμη και εν επαφή με το διατηρητέο κτίριο. Αυτό προκύπτει από τα πρακτικά της προηγούμενης συνεδρίασης του ΚΣΝΜ. Τα κτίρια Η και Θ δεν χαρακτηρίζονται ως μνημεία όχι γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις αλλά γιατί εμποδίζουν την ιδιοκτήτρια εταιρεία να αναπτύξει χωροταξικά όπως θέλει τα πολυώροφα κτίρια τα οποία πρόκειται να κατασκευάσει.

Το επιχείρημα μελών του ΚΣΝΜ ότι "ο χώρος του κτιρίου Α είναι πολύ μεγάλος και δεν θα υπάρχουν επαρκή εκθέματα για να τοποθετηθούν στο μουσείο" το ελάχιστο που καταδεικνύει είναι ότι το ΚΣΝΜ δεν παρακολουθεί το ενδιαφέρον της ελληνικής κοινωνίας για τη διάσωση του χώρου της COLUMBIA και τη δημιουργία Δημόσιου Μουσείου Ελληνικής Μουσικής και Δισκογραφίας. Στην περίπτωση που γίνει Δημόσιο Μουσείο και μόνο οι ιδιώτες συλλέκτες έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να δώσουν τις προσωπικές τους συλλογές.

Από τη μελέτη των πρακτικών γίνεται αντιληπτό ότι το ΚΣΝΜ θέλει απλώς ένα μουσειακό χώρο εναπόθεσης κάποιων εκθεμάτων ενώ εμείς προτείνουμε να δημιουργηθεί Δημόσιο Μουσείο με εκθέματα της μουσικής μας κληρονομιάς και συγχρόνως να είναι ένας ζωντανός χώρος πολιτιστικής δημιουργίας και έκφρασης.

Κύριε Υπουργέ,
• σας καλούμε να μη συνεργήσετε, με την υπογραφή σας, στο πολιτιστικό έγκλημα το οποίο οι προκάτοχοί σας έχουν ξεκινήσει.
• να χαρακτηρίσετε τον χώρο της COLUMBIA –στο σύνολό του- ως ιστορικό τόπο καθώς και τα κτίρια Η και Θ ως μνημεία όπως και το κτίριο Α.
• να αποζημιωθεί ο ιδιοκτήτης και τον χώρο να αποκτήσει το υπουργείο Πολιτισμού, στον οποίο θα δημιουργήσει Δημόσιο Μουσείο Ελληνικής Μουσικής και Δισκογραφίας και θα έχει τη διαχείρισή του.

Εμείς προτείνουμε να δημιουργηθεί ένας χώρος ο οποίος θα περιλαμβάνει:
-Όλη την αλυσίδα παραγωγής δίσκων 78,45 και 33 στροφών, όπως και κασετών.
-Όλη την αλυσίδα ηχογράφησης δίσκων.
-Χώρο συναρμολόγησης γραμμοφώνων, ραδιοφώνων και χώρο έκθεσης αυτών.
-Χώρο λιθογραφείου και έκθεση εξώφυλλων και ετικετών.
-Αρχείο Ελληνικής δισκογραφίας.
-Αρχείο δισκογραφίας της Βαλκανικής και Ανατολικής Μεσογείου.
-Χώρο με έγγραφα ντοκουμέντα από τις δραστηριότητες του εργοστασίου (κατάλογοι, εμπορικές συναλλαγές, συμβόλαια κλπ.).
-Χώρο για τους δημιουργούς, στιχουργούς, ερμηνευτές, μουσικούς (βιογραφικά στοιχεία, το έργο τους, κλπ.).
-Χώρο για το έμψυχο δυναμικό της εταιρείας (διεύθυνση, τεχνικοί, εργαζόμενοι, παραγωγοί κλπ.).-Έκθεση φωτογραφικού και κινηματογραφικού υλικού.
-Βιβλιοθήκη, Κέντρο τεκμηρίωσης, έρευνας και εκπαίδευσης.
-Παραγωγή και διάθεση σύγχρονου έντυπου και ηχητικού υλικού.
-Χώρους εκδηλώσεων, συναυλιών, συνεδρίων, προβολών κ.α.
-Χώρους πρασίνου και αναψυχής

Να δημιουργηθεί δηλαδή ένας πολυπολιτισμικός χώρος για τον οποίο θα είστε προσωπικά υπερήφανος. Αν έχετε την πολιτική βούληση να προχωρήσετε στην απόκτηση του χώρου και στη δημιουργία δημόσιου μουσείου το οικονομικό κόστος δεν είναι υψηλό. Το υπουργείο έχει τη δυνατότητα ν' αντλήσει τα απαιτούμενα κονδύλια από τα ευρωπαϊκά προγράμματα τακτική την οποία θ' ακολουθήσουν και οι ιδιώτες με σκοπό το προσωπικό τους όφελος και την προβολή τους. Την επιστολή αυτή θα κοινοποιήσουμε σ' όλα τα κόμματα της βουλής τα οποία κι αυτά θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν για την υλοποίηση αυτής της προσπάθειας.

Σας ευχαριστούμε πολύ

Οι αιτούντες
1) Γλέζος Γιάννης Συνθέτης
2) Θεοδόση Αυγή Τραπεζική υπάλληλος – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"
3) Ιωάννου Ιωάννης Μουσικοσυνθέτης
4) Καπλάνη Αναστασία Ιδιωτική Υπάλληλος – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"
5) Κρητικός Αλέκος Πολιτικός Μηχανικός – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"
6) Μαυρουδής Νότης Συνθέτης
7) Πανταλού Ειρήνη Δημόσιος υπάλληλος – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"
8 ) Ρασούλης Μανώλης Συνθέτης
9) Σπηλιωτόπουλος Γιώργος Επαγγελματοβιοτέχνης – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"
10) Υφαντής Δημήτρης Κοινωνιολόγος – "Επιτροπή Πρωτοβουλίας"

Επικοινωνία: e-mail:
savecolumbia@yahoo.gr

Κυριακή 3 Αυγούστου 2008

Αναφορά στο Πέραμα


Το φετινό καλοκαίρι έχει ονοματεπώνυμο. Οχτώ, για την ακρίβεια, όσοι και οι νεκροί στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη στο Πέραμα:

Παπαϊωάννου Γιάννης, Ρουσάκης Ηλίας, Νικολαΐδης Παύλος, Πασπαράκης Παναγιώτης, Οικονομάκης Κώστας, Αντιάσης Φλοράν, Χαμντινάκ Ασόκ, Γιόπια Ρομουάντο.

Τι ήταν οι οχτώ; Όχι, δεν ήταν φατσούλες με κολγκαίητ και επιδοτούμενο χαμογελάκι. Ούτε καν ψαγμένα παιδάκια που κάνουν την επανάστασή τους βγαίνοντας φωτογραφία στο Σύνταγμα για το επόμενο χάπενιγκ του αγαπημένου τους περιοδικού. Ούτε ανήσυχοι κύριοι με μουστακάκι και γυαλιά που φιλολογούν στην οθόνη μου για ανθρώπινα δικαιώματα την ίδια στιγμή που προσπαθούν να με πείσουν ότι το 8ωρο, η σύνταξη και η ασφάλιση είναι αριστεροί αναχρονισμοί που μου περιορίζουν την ελεύθερία επιλογής. Κάποιοι έχουν προ πολλού σβήσει τη λέξη από το λεξιλόγιό τους: κι όμως, οι οχτώ ήταν απλά εργάτες.
Φαντάζομαι τη Μοσχολιού να ξανάρχεται θυμωμένη, τραγουδώντας το Πέραμα του Γιώργου Χρονά σε μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου.

Τη μέρα που ήρθα και σε βρήκα
κάτω στο Πέραμα με τους γέρους
στη θάλασσα να βρίζεις
τη κάμαρα που σε γέννησε
και τον Ξέρξη.

Στάθηκα δίπλα σου και σου είπα
τα κεραμίδια θα γίνουνε τσιμέντο
τα ξύλα θα γίνουνε πέτρες
η αγάπη θα γίνει χρήμα.

Τη μέρα που ήρθα και σε βρήκα
κάτω στο Πέραμα με τους γέρους
στάθηκα δίπλα σου και σου είπα
θα μας ξεχάσουνε την Πέμπτη
το Σάββατο, το Σάββατο την ίδια ώρα
θα αναστηθούμε





Οχτώ καμμένοι στα αμπάρια. Κι όμως, οι μπλογκερς μας αυτή τη φορά πήγαν διακοπές. Ούτε σιωπηλές διαμαρτυρίες με μαύρα ρούχα στο Σύνταγμα, ούτε αφιερώματα στο διαδίκτυο, ούτε τίποτα. Γιατί βρε παιδιά; Κομμάτι της φύσης δεν είναι και η ανθρώπινη ζωή; Ή μήπως η οργή μας κατευθύνεται μόνο προς το καταραμένο Δημόσιο - Αροξόλ, όπως προστάζουν λογής λογής διαφημιστές και καλαμπουρακολόγοι; Μήπως δηλαδή η οργή μας, καλουπωμένη σε τόνους free press χαρτοπολτού, δεν ξέρει καν κατά που πέφτει το Πέραμα;

Φαντάζομαι τον Βαγγέλη Κορακάκη, να σκίζει με το μπουζούκι του και με ένα αγκάθινο στεφάνι τη συναίνεση της καλοδιωμένης καλοπέρασης και του εναλλακτικού ναρκισσισμού μας.

Ένα σπουργίτι μες στο Πέραμα κρυώνει
ένα καράβι βλαστημάει τη σκουριά
κι εμείς που μείναμε μες στη ζωή μας μόνοι
λες και μας δώσαν την κατάρα τη βαριά

Από το Πέραμα δεν έχει πέρασμα
μόνο φαρμάκι και χτικιό για κέρασμα

Πώς να ριζώσεις σ' έναν τόπο που ματώνει
που πριν την ώρα το κορμάκι μας γερνά
Πώς ν' αντικρίσεις τη χαρά που μαραζώνει
κι αυτή τη νύχτα τη σκληρή που δεν περνά

Μέσα στο Πέραμα στον ήλιο και στη σκόνη
εκεί μας χάρισε ο Θεός τη συμφορά
Σε ένα σπίτι δίχως πόρτα και μπαλκόνι
κι ένα αγκάθινο στεφάνι στην καρδιά




Μαζί με τα νερά, πετάξαμε και το μωρό από τη σκάφη. Μαζί με το φολκλόρ πετάξαμε και την πραγματικότητα. Και το σημειωματάκι αυτό, για την πραγματικότητα ήθελε να μιλήσει, και όχι για το φολκλόρ ηρωϊκών επιταφίων. Για μια πραγματικότητα που επιμένει, κάτω από στρώματα λάσπης, πλαστικού και αμνησίας, να εμφανίζεται εκεί που δεν την σπέρνουν. Για μια πραγματικότητα που κανένα αμπάρι δεν έπνιξε ποτέ. Για μια πραγματικότητα που παραμιλάει λέξεις μέσα στη νύχτα: αίμα, σώμα, ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, άνθρωπος.

Φαντάζομαι και τον άγιο Λοΐζο για το τέλος, να παίρνει το λυγμό των καπετάνιων και της Κοκκινιάς και να τον μεταβάλει σε τραγούδι χαράς και ελπίδας, με τις λέξεις του Λευτέρη Παπαδόπουλου και τη φωνή του Γιάννη Καλατζή.

Παποράκι του Μπουρνόβα
και καρότσα της στεριάς,
πόσα τάλιρα γυρεύεις
στον Περαία να με πας;


Πόσα τάλιρα γυρεύεις
στον Περαία να με πας,
παποράκι του Μπουρνόβα
και καρότσα της στεριάς;

Κάθε νύχτα στ’ όνειρό μου σεργιανάω
Άγιο Νείλο, Κερατσίνι, Κοκκινιά.
Καπετάνιο, χρόνια ξέρεις πως πονάω
μα δεν άνοιξες πανιά.

Καπετάνιο Αρβανίτη
καροτσέρη φουκαρά,
στον Περαία έχω σπίτι
και στο Πέραμα κυρά.

Στον Περαία έχω σπίτι
και στο Πέραμα κυρά,
καπετάνιο Αρβανίτη
καροτσέρη φουκαρά.



Και για τα υπόλοιπα, τα ξαναλέμε τον Σεπτέμβρη - μέχρι τότε, καλά ταξίδια σε όλους.

ηρ.οικ
(φωτογραφίες: http://www.perama.gr/)

Η θερινή σύναξη των μουσικών περιοδικών

Σχεδόν την ίδια μέρα, μέσα Ιουλίου, κυκλοφόρησαν τα αγαπημένα μας περιοδικά, ο «Μετρονόμος» και το «Δίφωνο», και το καινούργιο περιοδικό "Όασις" αφιερωμένο στο λαϊκό τραγούδι. Τα ψωνίσαμε και τα τρία, σύνολο πάνω κάτω 20 Ευρώ. Όσο ένα cd δηλαδή, και αντί για ένα μας έμειναν οχτώ, και δεκάδες καλά κείμενα, συνεντεύξεις, κριτικές. Καθόλου άσχημα δηλαδή.




Στο «Μετρονόμο» θα βρείτε, ανάμεσα σε άλλα:

«Ακριβές στιγμές – Ιατρείον ασμάτων» του Ηλία Κατσούλη
«Έφυγε ο Τόλης Χάρμας» του Ηλία Βολιότη Καπετανάκη
συνέντευξη του Κώστα Μάντζιου στον Αλέξη Βάξη
συνέντευξη του Λάκη Καραλή στον Αλέξη Βάκη
«Πώς να σβήσουμε την Κοκκινιά μας;» της Μαρίας Ευθυμίου
συνέντευξη του Δημήτρη Ζερβουδάκη στην Κατερίνα Πατεράκη
συνέντευξη του Μάνου Ελευθερίου στον Τάσο Καραντή
«ο δικός μας Μάνος Ελευθερίου» του Σταύρου Καρτσωνάκη
συνέντευξη του ερευνητή Μάρκου Δραγούμη στον Ηλία Βολιότη-Καπετανάκη
συνέντευξη του παραδοσιακού μουσικού Νίκου Καλαϊτζή-Μπινταγιάλα στον Ηλία Βολιότη-Καπετανάκη
συνέντευξη του Αντώνη Απέργη στην Κατερίνα Πατεράκη
συνέντευξη του Κώστα Παυλίδη στην Κατερίνα Πατεράκη
«Πίσω από τα όργανα – Χρήστος Λαμπριανίδης» του Γιώργου Αλτή
τετρασέλιδο ένθετο «Εξώφυλλα, μουσικές και αναμνήσεις από τις 45 στροφές: Δεκαετία του ’70 – Ελληνική ποπ & ροκ»

Το περιοδικό γιορτάζει το καλοκαιράκι με ένα CD με 15 παραδοσιακά τραγούδια επιλεγμένα από τον «Καθρέφτη» και τον «Μετρονόμο». Με τους αγαπημένους μας Γιώργο Τζώρτζη, Νίκο Ανδρουλάκη, Σοφία Παπάζογλου και όχι μόνο!





Στο Δίφωνο θα βρείτε, ανάμεσα σε άλλα:

συνέντευξη του Δήμου Μούτση στον Θανάση Συλιβό
συνέντευξη των Διονύση Σαββόπουλου και Θανάση Παπακωνσταντίνου στον Σπύρο Αραβανή
συνέντευξη της Σαβίνας Γιαννάτου στον Αλέξη Βάκη
συνέντευξη του Γιώργου Χατζιδάκι στον Αντώνη Μποσκοΐτη
συνέντευξη του Θοδωρή Γκόνη στον Μιχάλη Γελασάκη
συνέντευξη του Γιάννη Νικολάου στη Νίκη Ορφανού
συνέντευξη του Poly Quartet στον Αντώνη Φράγκο
συνέντευξη των Locomondo στον Κωνσταντίνο Δημόπουλο
συνέντευξη του ραδιοφωνικού παραγωγού Πάνου Χρυσοστόμου στον Μιχάλη Γελασάκη
συνέντευξη του κιθαριστή Δημήτρη Κοτρωνάκη στη Λιάνα Μαλανδρενιώτη
συνέντευξη του Νίκου Πλατύραχου στον Αλέξη Βάκη
«Καιρός για πανηγύρια» του Παναγιώτη Γιαννέλη
«Reggae Music: Το Soundtrack της ζέστης» του Παναγιώτη Γιαννέλη
Αφιέρωμα στο συγκρότημα «Encardia» από την Κάτω Ιταλία
«Αττίκ: αυτόχειρας από ντροπή για τον άνθρωπο» του Όθωνα Τσουνάκου
Αφιέρωμα στον Νίκο Ξυδάκη, του Αντώνη Μποσκοΐτη
Συζήτηση για τη μουσική δημοσιογραφία, των Σπύρου Αραβανή και Φωτεινή Λαμπρίδη

Το περιοδικό συνοδεύεται από τέσσερα χορταστικά CD: «Μαντόνες του Κόσμου» με 14 μεγάλες γυναικείες φωνές, «Yma Sumac – 27 μεγάλες επιτυχίες» με τη μοναδική φωνή από τα χωριά των Άνδεων, «Έλληνες JAZZistes III» με το τρίτο πακέτο της τζαζ σειράς El Capitan, και «Τη δροσιά τους να ’χεις» με τραγούδια νέων ελλήνων τραγουδοποιών.
Στο CD «Μαντόνες του Κόσμου» ακούστε την Βιτάλη στο «Ζωές από μετάξι» του Μαυρουδή.






Και στο νέο περιοδικό Όασις θα βρείτε μια πλούσια ύλη σχετική με το λαϊκό τραγούδι:

"Το φαινόμενο Καζαντζίδης", του Λευτέρη Παπαδόπουλου
συνέντευξη του Νίκου Μαμαγκάκη στον Θανάση Συλιβό
"Οι ουσίες στις 78 στροφές", του Διονύση Μανιάτη
συνέντευξη του Γιώργου Νταλάρα στον Κώστα Μπαλαχούτη
συνέντευξη των Χρήστου Κωνσταντίνου, Μανώλη Καραντίνη, Βαγγέλη Τρίγκα και Γιώργου Μάτσικα στον Αλέξη Βάκη
ανέκδοτη συνέντευξη του Άκη Πάνου στον Άγγελο Κουτσούκη
"Ξεχασμένα διαμάντια: 'Θέλω να τα πω'", του Θανάση Γιώγλου
συνέντευξη του Μανώλη Μητσιά στον Άγγελο Κουτσούκη
συνέντευξη του Λευτέρη Χαψιάδη στον Κώστα Μπαλαχούτη
"Μπουζούκι: ένδοξο παρελθόν, θολό παρόν, αχνές ελπίδες", του Αλέξη Βάκη
"Μπάμπης Μπακάλης: κορυφαίος λαϊκός συνθέτης", του Βαγγέλη Αρναουτάκη
"Ποδόσφαιρο και λαϊκό τραγούδι", του Δημήτρη Βάκη
συνέντευξη του Στάθη Κάβουρα στον Σωτήρη Μπέκα
συνέντευξη του Δημήτρη Μπάση στη Χρυσούλα Παπαϊωάννου
συνέντευξη του Χρήστου Παπαδόπουλου στον Μιχάλη Γελασάκη

Μαζί με το περιοδικό προσφέρονται τρία προσεγμένα CD: 1) Άκης Πάνου: Τι κρύβει μέσα το μυαλό, 2) Ελλήνων γλέντια: Ο θησαυρός του ελληνικού τραγουδιού, 3) Ο Γιώργος Νταλάρας παρουσιάζει δεξιοτέχνες του μπουζουκιού.

Ευχόμαστε στον διευθυντή του περιοδικού Κώστα Μπαλάχούτη και σε όλους τους συντελεστές καλή αρχή σε αυτό το όμορφο ταξίδι στα βαθιά του λαϊκού τραγουδιού.

Παρασκευή 1 Αυγούστου 2008

Συνέντευξη της Στέλλας Γαδέδη στον Σωτήρη Κακίση







Στέλλα Γαδέδη:
«Μας είναι απαραίτητη η μοναξιά...»


του Σωτήρη Κακίση

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ", 29 Σεπτεμβρίου 2001)


Γράφει πια και τραγούδια. Και τα τραγουδάει. Με τη φωνή της πια επιπλέον, όχι μόνο με το συγκινητικό της φλάουτο. Και δεν ξεχνάει και τα παλιά, ακόμα και των δημοτικών τραγουδιών τους ανεπανάληπτους σκοπούς και λόγια. Η Στέλλα η Γαδέδη, με τον αυθορμητισμό μικρού κοριτσιού, για της ψυχής της τον τρόπο απλά κι ανοιχτά μιλάει, γιατί η πορεία της κύκλους πάλι κάνει, γιατί από της κλασικής μουσικής τον παντοδύναμο ουρανό στης καθημερινότητας τη, σώμα με σώμα, μάχη αποφάσισε να γυρίσει. Η μουσική, λέει η εξαίρετη καλλιτέχνις, δεν μας σώζει από μόνη της. Πρέπει κι εμείς δίπλα της να σταθούμε, όσο γίνεται πιο ήρεμοι και αποφασιστικοί, όσο πιο αποφασισμένοι, για να μπορέσουμε τον πιο στέρεο εαυτό μας να αποκαλύψουμε. Για να μπορέσουμε με την πιο ουσιαστική πλευρά της ζωής επιτέλους να συστηθούμε



Όλα μαζί, λοιπόν, Στέλλα;
ΣΤΕΛΛΑ ΓΑΔΕΔΗ: «Τι εννοείτε ακριβώς; Πείτε μου».

Εννοώ πως το τελευταίο σας CD, «Το βιβλίο της Μνήμης», περιέχει από δημοτικά τραγούδια ώς σημερινά δικά σας. Τελείως δικά σας.

«Έτσι κι αλλιώς, όλα μαζί δεν είναι στον κόσμο; Όλα μαζί δεν είναι τα πράγματα μέσα μας; Η μνήμη δεν είναι υπεύθυνη γι' αυτό;».

Η μνήμη;

«Ναι, η μνήμη. Όχι η ανάμνηση. Είμαι εναντίον της ανάμνησης και υπέρ της μνήμης. Αυτό το άλλο "Αχ, εδώ υπάρχουν... μνήμες", το φλου αυτό καθόλου δεν μου πάει. Δεν μου αρέσει αυτού του είδους η ελαφρότητα. Εξ ου και ο τίτλος, άλλωστε "Το βιβλίο της Μνήμης". Ένα βιβλίο που το ξεφυλλίζεις σοβαρά, εντός σου. Άλλο το απλώς θυμάμαι, το κάθομαι κι αναπολώ, κι άλλο η προσπάθεια η επώδυνη αλλά πολύ σημαντική να αποκαλύψουμε όσο μπορούμε την αιτία της ύπαρξής μας. Αυτό το πράγμα που εν δυνάμει είμαστε».

Τον εαυτό μας πλήρως...

«Ναι. Που στο πέρασμα της ζωής αρκετά κομμάτια του, για τον άλφα ή βήτα λόγο, ξεχνιούνται. Για μένα, η μνήμη βοηθάει στο να στερεώνουμε το παρόν και μας δείχνει και δρόμους για το μέλλον. Αυτό τώρα μπορεί να σας μοιάζει κάπως ασαφές, αλλά, ζώντας στο παρόν χωρίς να ξεχνάμε τίποτα από το παρελθόν μας, υπάρχει προοπτική. Τότε μόνο».
Τρεις χιλιάδες χρόνια μετά! Άλλωστε, άπαξ και εμφανίζεται η Μνήμη στον κόσμο, άπαξ και ο Δίας ξεμπερδεύει με τον Κρόνο-Χρόνο, ξεκινάει και η Ιστορία, το Παρόν, το Παρελθόν και το Μέλλον.
«Δεν ξέρετε πόσο χαίρομαι για όλα αυτά τώρα, έστω και κατόπιν εορτής. Εγώ αυτά τα πράγματα δεν τα έχω διαβάσει, τα έχω όμως αισθανθεί, νιώσει. Με ενόραση δηλαδή, όχι μετά λόγου... γνώσεως».
Σήμερα όμως, σε εποχές κατ' εξοχήν μη-μνήμης, με τα τραγούδια σε χάος πια ασυναρτησίας, με τίποτα να μη μπορεί να φτάσει ένα βήμα παρακάτω, θέλει τόλμη κανείς να επιμένει στην ουσία.
«Τι να σας πω. Αν δεν γίνεται αυτό, δεν υπάρχεις. Εγώ τουλάχιστον, σας βεβαιώνω, δεν υπάρχω».

Είναι όμως δυο φορές πιο δύσκολο να μένεις ο εαυτός σου... nowdays!

«Είναι εκατό φορές πιο δύσκολο, μου φαίνεται. Κι ας ακούγεται τώρα μέχρι και χριστιανικό κάτι τέτοιο, οι δυνάμεις και οι πειρασμοί και όλες οι σύγχρονες καταστάσεις στο μόνο που δεν μας βοηθάνε είναι στο να είμαστε ο εαυτός μας. Δεν είναι καθόλου απλό πράγμα αυτή η υπόθεση, της διατήρησης του εαυτού μας, σήμερα».

Πρώτα, έγραφες ένα τραγούδι που ήταν δικό σου, που ήσουν εσύ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και υπήρχαν και αρκετοί άλλοι παρόμοιοι... εαυτοί γύρω σου, να το υποδεχτούν, να το μοιραστούν μαζί σου αυτό το τραγούδι.

«Ναι. Σήμερα σαν να υπάρχει μια γενική παραίτηση. Σαν να μην είναι οι άλλοι κοντά μας, κοντά στον καθένα μας. Εγώ όμως έτσι μόνο μπορώ να λειτουργήσω. Και αντιστέκομαι σε όλη αυτή την, παγιωμένη πια, κατάσταση, γιατί δεν πιστεύω πως υπάρχει άλλος τρόπος».

Ήτοι;

«Ήτοι, ο μόνος τρόπος είναι το άτομο, ο καθένας μας, να κρατάει τον εαυτό του. Να είναι αυτό που είναι κι αυτό που θέλει να είναι. Και από εκεί εκκινώντας, να πηγαίνουμε μετά στα άλλα σχήματα, στις σχέσεις, στις οικογένειες, στις φιλίες, στις κοινωνίες, σε όλα. Στον κόσμο ολόκληρο. Αυτά τώρα μοιάζουν εξαιρετικά ιδεατά, αλλά αλλιώς δεν γίνεται».

Ένας ένας όλοι;

«Ένας ένας και μετά μαζί και πιο μαζί και πιο πολλοί και, τελικά, όλοι...».
Αυτά τα έλεγε και ο Τζον Λένον κάποτε, στην τελευταία του συνέντευξη: «Μην περιμένετε από μένα απαντήσεις, ο καθένας μόνος του πρέπει»...
«Κι αυτό το "μόνος του" όχι με την έννοια της μοναξιάς, που μας είναι αφόρητη συχνά. Αλλά και τη μοναξιά μας πρέπει να αρχίσουμε να τη βλέπουμε όσο γίνεται πιο θετικά. Μας είναι απαραίτητη η μοναξιά. Η μοναξιά είναι το πρώτο σκαλοπάτι για το στήσιμο ενός ουσιαστικού εαυτού. Γιατί, τι περιμένουμε; Οι άλλοι να "καθαρίζουν" για μας; Εμείς πρέπει πρώτα να δίνουμε και μετά να παίρνουμε. Κι όταν λέω εμείς, πάλι εννοώ τον κάθε άνθρωπο χωριστά. Περιμένεις από τον γείτονα να είναι εντάξει πρώτα για να είσαι μετά κι εσύ; Εσύ οφείλεις να είσαι πρώτος στην ευγένεια και τη δικαιοσύνη. Κι έτσι μόνο αφοπλίζεται ο άλλος από...».

Τα όπλα του κακού; Για ελπίδες μιλάμε τώρα, γιατί η πραγματικότητα πια δεν έχει καθόλου τέτοιες ευγένειες.

«Για ελπίδες, ναι. Εγώ όμως ενδιαφέρομαι να ενδυναμώσω ακριβώς σ' αυτό: στην ηρεμία, στην ψυχραιμία, στην εσωτερικότητα. Μέχρι κάτι να γίνει. Η αλήθεια βέβαια είναι πως μια τέτοια στάση επιτείνει τη μοναξιά μας. Εγώ προσωπικά, σας ομολόγησα και πριν από λίγο, νιώθω τρομερή μοναξιά κάποιες φορές. Αλλά ελπίζω πως θα περάσει, θα μου περάσει και η μοναξιά ή θα την συνηθίσω, πού θα πάει. Δεν μπορεί, λέω, κάπου οδηγεί αυτή η ιστορία: θα βρει κάποτε κι άλλες μοναξιές η μοναξιά μου, κάποτε θα λήξει».
Κι αν δεν λήξει;
«Θα λήξει. Θα λήξει. Ιδίως όταν έχεις καταλάβει πως στη ζωή μας τα πιο απλά από τα πράγματα είναι τα πιο πολύτιμα. Στη ζωή μας τι θέλουμε; Μιαν αγάπη θέλουμε, να μπορούμε να υπάρχουμε, να μην πεινάμε, κι ένα σπίτι, ένα σπιτικό».

Τώρα θα μας τα πάρουν όλα αυτά οι... Ταλιμπάν!

«Δεν αστειεύομαι τώρα. Αυτή είναι η ουσία. Όλα τα άλλα είναι φιλολογίες».

Εσείς, αν δεν κάνω λάθος, και αγάπη έχετε και τα άλλα, ευτυχώς. Γιατί λοιπόν να νιώθετε έντονη, κατά καιρούς όπως λέτε, μοναξιά;

«Η μοναξιά πάντα παραμονεύει. Πάντα κινδυνεύεις από τα τρομοκρατικά της χτυπήματα. Δεν γλιτώνεις απ' αυτήν. Όπως κι από τη μνήμη, που λέγαμε. Που η επεξεργασία της είναι το ίδο απαραίτητη, το ίδιο επιτακτική. Ξέρετε, Σωτήρη, είμαι και φλαουτίστα...».

Πρώτα και καλύτερα, όλος ο κόσμος το ξέρει.

«Ας πούμε. Έφυγα πια από την Ορχήστρα. Έχω φύγει από κάθε ορχήστρα».
Τι θα έλεγε ο Φελίνι γι' αυτό;
«Δεν ξέρω τι θα έλεγε ο Φελίνι. Αυτό που ξέρω εγώ είναι πως ήταν ένας κύκλος της ζωής μου που τελείωσε. Που μου έδωσε ένα σωρό πράγματα. Αλλά δεν είναι καθόλου εύκολο να ζει κανείς επί πολλά χρόνια έτσι ομαδικά. Να συνεργάζεσαι με ογδόντα ανθρώπους συνέχεια, κάθε πρωί να λες ογδόντα καλημέρες, να παίζετε όλοι μαζί την ίδια μουσική για καιρό».

Σαν... πρόσκοποι, οδηγοί μες στην πόλη ακούραστοι.

«Ναι, σαν πρόσκοποι. Εγώ φεύγοντας πήρα μιαν απόφαση ζωής, που την προετοίμαζα είκοσι χρόνια. Είκοσι χρόνια έλεγα "θα φύγω τότε. Και θα κάνω αυτά". Ουσιαστικά, έφυγα για να πραγματοποιήσω τα όνειρά μου».

Στην ορχήστρα δεν υπήρχαν όνειρα;

«Πώς δεν υπήρχαν».

Γιατί, αν ο Φελίνι δεν είχε να πει τίποτε επ' αυτού, τι θα έλεγε άραγε ο Δημήτρης Μητρόπουλος;

«Καταπληκτικά πράγματα έλεγε ο Μητρόπουλος. Αλλά και ο Μητρόπουλος θα καταλάβαινε, πιστεύω εγώ, από κύκλους ζωής που τελειώνουν. Εγώ πάντως έφυγα γιατί δεν ήθελα πια έναν μεσάζοντα να με βοηθάει. Μπορεί να μοιάζει όλο έπαρση αυτό το τελευταίο, αλλά δεν ξεκινάει από καμία έπαρση. Ξεκινάει απλώς από μια επιθυμία άμεσης επικοινωνίας. Από μια επιθυμία αβάσταχτη για μένα πια».

Δηλαδή;

«Δηλαδή, όταν παίζεις σε μια ορχήστρα παίζεις ένα μουσικό έργο. Επικοινωνείς με τον μαέστρο, επικοινωνείς με τους μουσικούς. Κι αυτό είναι πράγμα υπέροχο. Γιατί μαθαίνεις πρώτα από όλα να συνυπάρχεις. Μαθαίνεις για κοινωνία και αγάπη. Αγαπάς αυτό που κάνεις, αυτό που παίζεις. Μαθαίνεις να ακούς, να συντονίζεσαι, να επικοινωνείς εις βάθος. Κάτι που μες στην πραγματική κοινωνία μοιάζει να έχει πάψει να υπάρχει».

Και το είχατε πετύχει αυτό και το αφήσατε;

«Ναι, το είχα πετύχει και το άφησα. Γιατί ήταν δυστυχώς μέσα σε μια κοινωνία φανταστική, επινοημένη. Μια κοινωνία πολύ προστατευμένη. Και αποφάσισα να βαδίσω πια χωρίς αυτή την προστασία. Νιώθω, ένιωσα πως έπρεπε να βγω στον κόσμο, να δουλέψω για κάτι άλλο. Να αντιμετωπίσω τη ζωή και την τέχνη με τους όρους μου. Να βρεθώ σ' έναν άλλο τελείως κόσμο. Κάτι που καθόλου δεν ξέρω αν θα κατορθώσω. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω, φοβάμαι, φοβάμαι πολύ».

Καλό αυτό. Θα γράψετε κι άλλα ωραία τραγούδια, άρα.

«Εγώ φοβάμαι πάρα πολύ. Και μπορεί να βγαίνουν ωραία πράγματα από τον φόβο μου αυτό, αλλά εγώ υποφέρω. Θα μου πεις "Αλλιώς δεν γίνεται" και θα συμφωνήσω. Έχω ξαναφοβηθεί πολύ στη ζωή μου και η λύση πάντα δεν ήταν να μη φοβάμαι. Η λύση ήταν να πω "Αυτή είναι η ζωή. Ή τη ζεις ή πεθαίνεις, εν πάση περιπτώσει". Όταν τρέμω καμιά στιγμή από τους φόβους μου, πιάνω και μου λέω: "Τι χειρότερο έχεις να πάθεις; Το πολύ πολύ να πεθάνεις!. Χτύπα ξύλο...».

Χτυπάω.

«Και πάντα τον φόβο εγώ στη ζωή μου τον ξεπέρασα κάνοντας το αντίθετο. Κάποτε, είχα αγοραφοβία, στα είκοσι δύο, στα είκοσι τρία μου. Από κάποιο πολύ δυσάρεστο γεγονός, που το είχα ζήσει μες στον κόσμο. Κι ούτε καν ήξερα τότε τι σήμαινε αγοραφοβία και νόμιζα πως δεν ήμουν καλά στο μυαλό μου, πως είχα τρελαθεί. Κι έμενα μέσα, ταμπουρωμένη, επιπλέον φοβισμένη, γιατί αυτό που ένιωθα δεν είχε όνομα. Κάποια στιγμή όμως πήρα μια υποτροφία για το Παρίσι. Εν μέσω αγοραφοβίας. Σε εποχή που δεν μπορούσα να πάω ούτε μέχρι το μπακάλικο».

Ή ταν ή επί τας, είπατε;

«Ναι. Είπα "Να η ευκαιρία"! Ή τώρα ή ποτέ. Και πήγα. Ή να ζήσω πάλι ή να πεθάνω! Κι έτσι το ξεπέρασα. Κι όταν ύστερα από καιρό, κάπου διάβασα πως υπάρχει αυτό το πράγμα, είπα "Α, αυτό είχα κι εγώ". Πάει τώρα».

Με την κόντρα...

«Με τη σιγανή κόντρα. Γιατί δεν είμαι και άνθρωπος επιθετικός. Μοιάζω απαλή, και είμαι. Αλλά θέλω με την απαλότητα, με την απαλοσύνη να τα αλλάζω τα πράγματα. Η ουσία πάντως είναι, για να επανέλθουμε και στα της μουσικής και της τέχνης, πως η αληθινή δημιουργία μόνο από τη ζωή κατευθείαν βγαίνει. Από μια κουβέντα μέσα σ' ένα ασανσέρ απρόσμενη, από καθετί το καθημερινό και συχνά κρυμμένο, μεταμφιεσμένο. Σε όλα πρέπει να έχουμε ανοιχτά τα αυτιά και τα μάτια μας. Όσο για την ορχήστρα...».
Όσο για την ορχήστρα;
«Έχω επιπλέον να πω πως με την ψυχοσύνθεση και την ευαισθησία που είχα εγώ, πολύ δύσκολα θα τα είχα καταφέρει να προχωρήσω χωρίς της ορχήστρας την προστασία. Μόνο τα αριστουργήματα που έπαιξα με την ορχήστρα τα μουσικά αρκούν για να έχω ενδυναμώσει. Και δεν κακόπεσα και σε καμία δουλειά σκληρή, δύσκολη. Να με σβήσει μέσα μου. Σαν να μου κράτησε τη φλόγα αναμμένη μέσα μου όλα αυτά τα χρόνια η ορχήστρα. Μοιάζει πολύ αργά τώρα εγώ να βγαίνω να γράφω και να λέω τραγούδια. Αλλά δεν είναι έτσι. Οι άνθρωποι λειτουργούν πολύ διαφορετικά ο καθένας».

Το είπαμε...

«Μπορεί ένας στα είκοσι πέντε του να τα έχει πει όλα. Κι ένας εν σιωπή πολλά χρόνια, κάποια στιγμή να καταφέρει να πει κι αυτός τον λόγο του. Εγώ έτσι ένιωθα, θέλω να πω: Όλα αυτά τα χρόνια γέμιζα, γέμιζα, γέμιζα, κι άκουγα, και περίμενα, κι ήξερα πως δεν είχε έρθει ακόμα ο καιρός μου. Γιατί ήμουν επαρχιώτισσα, γιατί είμαι ρομαντική, γιατί είχα ένα σωρό πράγματα να πολεμήσω μέχρι να στερεωθώ μέσα μου και να πω κάτι δικό μου».

Ως τραγουδίστρια, συνθέτις, στιχουργός και...

«Ζωγράφος! Γιατί ζωγραφίζω κιόλας, ξέρετε. Θα μου πείτε "Πώς τα προλαβαίνετε όλα";».

Πώς τα προλαβαίνετε όλα;

«Ίσως επειδή δεν κάνω δημόσιες σχέσεις, πού ξέρεις! Ίσως επειδή εξακολουθώ να ζω στον κόσμο μου, απομονωμένη. Στο δικό μου το νησί, στη δική μου, την προσωπική μου επικράτεια. Εγώ είτε εδώ ζω, είτε στην Τζιά, είτε στο Παρίσι, το ίδιο νιώθω, το ίδιο προσπαθώ και λειτουργώ».

Αρκείστε στο δηλητήριό σας μέχρι να σας το γυρίσει ο άνεμος σ' ευωδία, όπως έλεγε κι ο ποιητής;

«Πείτε κι έτσι, γιατί όχι. Αλλά θέλω κάποια στιγμή να λήξει κι αυτό. Ήρεμα, όπως είπαμε. Γλυκά».
Χωρίς... τρομοκρατικές ενέργειες...
«Χωρίς. Γιατί, αν δεν λήξει, δεν ξέρω τι θα κάνω πάλι. Ξέρετε, η μουσική και η τέχνη δεν μας σώζουν τελείως. Μας βοηθάνε. Και, μαζί με τις γύρω μας συνθήκες και τη μεγάλη προσπάθεια, μπορεί στο τέλος κάτι να γίνει. Η μουσική από μόνη της ούτε μας μαθαίνει να αγαπάμε, ούτε μας μαθαίνει πώς να αντέχουμε στον πόνο».

Τι κάνει η μουσική; Τι μας κάνει;

«Η μουσική είναι ένα δώρο, αυτό είναι. Τώρα, τι θα το κάνουμε αυτό το δώρο, από εμάς εξαρτάται. Πάλι από εμάς τους ίδιους. Από κανέναν άλλον. Με τη μουσική ή δεν πας καθόλου μακριά ή πας πολύ, πάρα πολύ, μακριά. Αν με καταλαβαίνετε...».